Μετά την απόφαση κατάργησης της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας στη Βελλά, προκλήθηκε “κόντρα” για τα περιουσιακά της στοιχεία.
Με «πλιάτσικο» παρομοίασαν η Μητρόπολη Ιωαννίνων και ο δήμος Πωγωνίου την απομάκρυνση εξοπλισμού και εποπτικού υλικού από τους χώρους, που λειτουργούσε μέχρι πρόσφατα η Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Βελλάς.
Στο χαρακτηρισμό “πλιάτσικο” αντέδρασαν τόσο ο πρόεδρος του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών Αθανάσιος Καψάλης, καθηγητής Γενικής Εκκλησιαστικής Ιστορίας, όσο και η πρώην πρόεδρος του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Βελλάς Μαρία Ράπτη, κάνοντας λόγο για νόμιμες ενέργειες.
Ο διευθυντής της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών ενημέρωσε ότι έχει εντολή από το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων να πάρει στην Αθήνα οτιδήποτε είναι χρήσιμο.
Εκτός από τη βιβλιοθήκη και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, που ήδη ξεκίνησαν να μεταφέρονται, τις επόμενες ημέρες θα φορτωθούν σε κοντέινερ ο ηχητικός εξοπλισμός και έπιπλα.
Η ΠΟΡΕΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ
Μετά από 111 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, με εκπαιδευτική και εθνική προσφορά, μπήκαν τίτλοι τέλους στην Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς, που τα 16 τελευταία χρόνια λειτουργούσε ως Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία, καθώς αυτή και εκείνη της Θεσσαλονίκης καταργήθηκαν, σύμφωνα με απόφαση του υπουργείου Παιδείας, και έμειναν της Αθήνας και της Κρήτης.
Από το 1911, που πρωτοξεκίνησε, μέχρι και τώρα, που καταργήθηκε, υπήρξε ένας χώρος διδαχής, ο ζωντανός λύχνος, ο νους και η καρδιά της Ορθόδοξης παιδείας στην ευρύτερη περιοχή.
Λειτουργούσε στους χώρους της περιώνυμης Μονής Βελλάς, που ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα μ.Χ. και ανακαινίστηκε σε μεγάλο βαθμό το έτος 1745 μ.Χ.
Η Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς Ιωαννίνων δημιουργήθηκε από το Μητροπολίτη Βελλάς και Κονίτσης, μετέπειτα Μητροπολίτη Ιωαννίνων και κατόπιν Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Σπυρίδωνα Βλάχο και λειτούργησε αρχικά ως Ιεροδιδασκαλείο, με σκοπό τη μόρφωση ιερέων και διδασκάλων για την εξυπηρέτηση, κατά κύριο λόγο, των περιοχών της Ηπείρου.
Διένυσε στα 111 χρόνια ύπαρξής της τις εξής φάσεις: Ιερατική Σχολή από το 1911 ως το 1924, με τετραετές πρόγραμμα σπουδών (τύπος Ιεροδιδασκαλείου).
Αγροτικό Ιεροδιδασκαλείο από το 1927 ως το 1939, με πενταετές πρόγραμμα σπουδών. Ιεροδιδασκαλείο από το 1939 ως το 1977, με εξαετές πρόγραμμα σπουδών.
Εκκλησιαστική Παιδαγωγική Ακαδημία από το 1977 ως το 1989, με τριετές πρόγραμμα σπουδών.
Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς από το 1993 ως το 2006, με τριετές πρόγραμμα σπουδών (και από το 2001 ως το 2006, με έξι εξάμηνα σπουδών, επιπέδου Τ.Ε.Ι.).
Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Βελλάς Ιωαννίνων από το 2006 ως το 2022, με οκτώ εξάμηνα σπουδών πανεπιστημιακού επιπέδου και με δύο κατευθύνσεις: Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών, και Πρόγραμμα Εκκλησιαστικής Μουσικής και Ψαλτικής.
ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Η Μητρόπολη Ιωαννίνων σε ανακοίνωση, που εξέδωσε, μιλάει για φόρτωση και μεταφορά πραγμάτων προς άγνωστο προορισμό, κρυφά και χωρίς καμία ενημέρωση της Ιεράς Μητροπόλης Ιωαννίνων και της Ιεράς Μονής Βελλάς.
Και προσθέτει ότι η ενέργεια αυτή αποτελεί σοβαρό ατόπημα και θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «πλιάτσικο».
Ειδικότερα τονίζεται: “Η Μητρόπολη Ιωαννίνων διαμαρτύρεται έντονα γι’ αυτή την πρακτική, καταγγέλλει ό,τι συνέβη, εν τη απουσία μάλιστα του Μητροπολίτη σε Συνοδική Αποστολή στη Γερμανία επί δεκαήμερο, και παραγγέλλει στον ηγούμενο της Ιεράς Μονής Βελλάς να σφραγίσει τους χώρους της Ιεράς Μονής και να απαγορεύσει την είσοδο στον οποιονδήποτε. Τέλος, ζητά από κάθε υπεύθυνο (Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων, Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών, πρώην πρόεδρο της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Βελλάς) να ενημερώσουν την Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων και την Ιερά Μονή Βελλάς για το τί έχουν πάρει μέχρι τώρα και να έρθουν σε συνεννόηση για το τι προτίθενται να πράξουν.
Εκφράζοντας την απογοήτευσή μας για τη μη ενημέρωσή μας για ό,τι έχει συμβεί, καλούμε όλους τους τοπικούς παράγοντες (Περιφέρεια Ηπείρου – Περιφερειάρχη Ηπείρου, Δήμους και Δημάρχους, Συλλόγους Βελλαϊτῶν και Προέδρους αυτών) να αντιδράσουν δεόντως, σταματώντας το άνευ οιασδήποτε ενημερώσεως “πλιάτσικο”. Τέλος, παρακαλούμε όλους τους Βελλαΐτες να επαγρυπνούν, διότι δυστυχώς η προσβολή προς την Ιερά Μονή Βελλάς συνεχίζεται».
Η ΠΡΩΗΝ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΒΕΛΛΑΣ ΜΑΡΙΑ ΡΑΠΤΗ
Η πρώην πρόεδρος της Ακαδημίας Μαρία Ράπτη, διευκρινίζει σε ανακοίνωσή της ότι η μεταφορά υλικού έγινε με εντολή του υπουργείου Παιδείας.
Ειδικότερα αναφέρει: “Μολονότι βρίσκομαι στο στάδιο της αφυπηρέτησης θεωρώ υποχρέωσή μου να απαντήσω στις ανυπόστατες αιτιάσεις περί «πλιάτσικου» – και να εκφράσω τη λύπη μου που ο κ. Δήμαρχος Πωγωνίου τώρα αντιλήφθηκε τι θα απομείνει τελικά από την παλαίφατο και ιστορική Σχολή της Βελλάς (ιδρύθηκε από έναν οραματιστή αρχιερέα, τον Σπυρίδωνα Βλάχο, επί τουρκοκρατίας και κλείνει με την τομή για την Εκκλησιαστική Εκπαίδευση, κατόπιν συμφωνίας Εκκλησίας και Πολιτείας το2021) –καταθέτω λοιπόν ότι παρόλες τις προσπάθειες που έγιναν για να μην κλείσει η Σχολή, τελικά με το άρθρο 241 του Νόμου 4823/21 το Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών της ΑΕΑ Βελλάς συγχωνεύεται με το αντίστοιχο της ΑΕΑ Αθηνών και το Πρόγραμμα Βυζαντινής Μουσικής και Ψαλτικής με το αντίστοιχο της ΑΕΑ Κρήτης.
Ως εκ τούτου και σε εφαρμογή του Νόμου με εντολή του Υπουργείου Παιδείας οι Πρόεδροι των παραπάνω Ακαδημιών πρέπει να παραλάβουν όλο το εκπαιδευτικό υλικό που υπάρχει στην ΑΕΑ Βελλάς και το οποίο αγοράστηκε με χρήματα από τον τακτικό προϋπολογισμό του ΥΠΕΠΘ.
Ως πρώτη και επείγουσα κρίθηκε η παραλαβή των ηλεκτρονικών υπολογιστών με το αρχείο της Σχολής, οι φάκελοι των καθηγητών που πρέπει να ενταχθούν στην ΑΕΑ Αθηνών και στην ΑΕΑ Κρήτης διοικητικά και οι έντυπες και ηλεκτρονικές καρτέλες των φοιτητών/τριων, εν όψει της εξεταστικής περιόδου Σεπτεμβρίου 2022 και της ένταξής τους στο χειμερινό εξάμηνο του νέου ακαδ. έτους 2022-23.
Σύμφωνα με το νόμο, η περιουσία του ΥΠΕΠΘ, όσον αφορά στην συγχωνευόμενη ΑΕΑ Βελλάς, μεταφέρεται κατά την έναρξη του ακαδ. έτους 2022-23 στις αντίστοιχες Ακαδημίες Αθηνών και Κρήτης, ενώ η περιουσία του ΥΠΕΠΘ, όσον αφορά στην καταργούμενη δομή του Εκκλησιαστικού Λυκείου της Βελλάς, θα μεταφερθεί του χρόνου στην αντίστοιχη νέα δομή της Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης, που ονομάζεται «Σχολή Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών» (ΣΜΥΚ). Σύμφωνα με το νόμο κλείνουν τρία Εκκλησιαστικά Λύκεια στα Χανιά, στην Αθήνα και στην Βελλά Ιωαννίνων και αντί αυτών ιδρύθηκαν και θα λειτουργήσουν από το 2023 τρεις ΣΜΥΚ.
Είναι πασιφανές ότι με βάση το νόμο όλα όσα ανήκουν στην ΑΕΑ Βελλάς και τα οποία είναι καταγεγραμμένα πρέπει να παραδοθούν ανάλογα στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών και στην Ανώτατη Πατριαρχική Ακαδημία Κρήτης και μόνον.
Συνεπώς τα περί «πλιάτσικου» δεν αποδίδουν την πραγματικότητα, τα περί «σφραγίσματος της Σχολής» είναι υπόθεση γνωστή εδώ και ένα χρόνο και τα σχετικά με την «κινητοποίηση των ενδιαφερομένων» είναι πλέον άκαιρα”.
“ΜΑΣ ΑΝΗΚΕΙ Η ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ” ΛΕΕΙ Η ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΚΗΛΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ
Σε ανακοίνωσή της η Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθήνας, που υπογράφει ο πρόεδρος του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου Αθανάσιος Καψάλης, καθηγητής Γενικής Εκκλησιαστικής Ιστορίας σημειώνει:
«Με αφορμή την επιστολή καταγγελίας του Μητροπολίτη Ιωαννίνων κ.κ. Μαξίμου, για την αμφίπλευρη διαφώτιση του ίδιου, καθότι έλαβε αποσπασματική και αποπροσανατολιστική πληροφόρηση από τον Αξιότιμο κ. Δήμαρχο Πωγωνίου, η Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθήνας (στην οποία από 1-9-22 ενσωματώνεται διοικητικά η ΑΕΑ Βελλάς) με υπευθυνότητα παρέχει προς κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη τις αναγκαίες διευκρινίσεις που ακολουθούν, με την ανάληψη υποχρέωσης ανάρτησης ολόκληρου του κειμένου και όχι αποσπασμάτων του από τα ειδησεογραφικά μέσα.
Μέχρι τις 31 Αυγούστου 2022 υπήρχαν τέσσερις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες (ΑΕΑ) εποπτευόμενες από το ΥΠΑΙΘ, οι οποίες ιδρύθηκαν το 2006 ως Παραγωγικές Σχολές της Εκκλησίας από την Υπουργό Μαριέττα Γιαννάκου και τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο.
Παραμονές ψήφισης του πρόσφατου Νόμου 4823/2021 (ΦΕΚ 136Α/3-8-21) ήταν ήδη γνωστή η παύση λειτουργίας της ΑΕΑ Βελλάς Ιωαννίνων και της ΑΕΑ Θεσσαλονίκης.
1. Συνοδικό Έγγραφο – Νομοθεσία
Ειδικότερα, εδώ και ένα χρόνο είναι γνωστό στον Σεβασμιότατο κ. Μάξιμο – όχι όμως στον κ. Περιφερειάρχη Ηπείρου, τους Δήμους και τους Συλλόγους αποφοίτων Βελλάς Βελλαΐτες τους οποίους ο κ. Μάξιμος καλεί σε επαγρύπνηση – ότι η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με το υπ’ αριθ. 2689/24-6-21 έγγραφό της απευθυνόμενο «Προς την Αξιότιμη κ. Νίκη Κεραμέως Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων» πρότεινε τότε ότι «πρέπει να παραμείνει σε πλήρη λειτουργία το συγχωνευόμενο, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νομοσχεδίου, Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης διότι αφ’ ενός η μέχρι σήμερα πορεία του έχει καταδείξει την θετική προσφορά του και, ως εκ τούτου, η συνέχιση της λειτουργίας του θεωρείται χρήσιμη για την Εκκλησία και το ποιμαντικό Της έργο, αφ’ ετέρου εξυπηρετείται η ορθή χωροθέτηση των Ακαδημιών, η οποία εναρμονίζεται με τα ποιμαντικά και διοικητικά δεδομένα της Εκκλησίας της Ελλάδος, επιβάλλεται δε επιπλέον για προφανείς εθνικούς λόγους. Πουθενά λοιπόν στο έγγραφο της Συνόδου (παραμονές ψήφισης του Νομοσχεδίου) δεν γίνεται λόγος για συνέχιση λειτουργίας της ΑΕΑ Βελλάς Ιωαννίνων.
Συνεπώς, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ιωαννίνων που ισότιμα μετέχει στο κυρίαρχο Αγιοπνευματικό και Διοικητικό αυτό Σώμα με δικαίωμα ψήφου, γνωρίζει πολύ καλά ένα χρόνο τώρα τι ακριβώς πρότεινε η Εκκλησία.
Η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε στις 3 Αυγούστου 2021 το Ν4823/21, όπου με την παρ. 1α του άρθρου 241 έπαυσε η λειτουργία της ΑΕΑ Βελλάς (και της Θεσσαλονίκης), έληξε η θητεία των μελών των Ακαδημαϊκών Συμβουλίων, των Προέδρων και των Διευθυντών Σπουδών των Προγραμμάτων τους, ενώ με την παρ. 1β του άρθρου 241 του ίδιου Νόμου από το Ακαδ. έτος 2022-2023, δηλαδή, μετά τη μεταφορά και συγχώνευσή τους, όργανα διοίκησης του ενιαίου Προγράμματος Ιερατικών Σπουδών είναι τα όργανα διοίκησης της Α.Ε.Α. Αθηνών. Επίσης, με την παρ. 5 του άρθρου 241 του ίδιου Νόμου ορίζεται ότι οι θέσεις του διδακτικού προσωπικού της ΑΕΑ Βελλάς Ιωαννίνων μεταφέρονται στην ΑΕΑ Αθηνών (και αντίστοιχα μόλις μία της Κρήτης για το Πρόγραμμα Ψαλτικής Τέχνης).
Με βάση τα ως άνω, από 1-9-2022 ο υπογράφων Πρόεδρος του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου της ΑΕΑ Αθήνας διευθύνει την υπό ενιαία διοίκηση ΑΕΑ Αθήνας στην οποία εντάσσεται η ΑΕΑ Βελλάς και σύμφωνα με τη Νομοθεσία [Ν3432/2006 (ΦΕΚ 14Α/3-2-06)] την εκπροσωπεί δικαστικώς και εξωδίκως επιβλέποντας την τήρηση των Νόμων (παρ. 6α), συντάσσει τον Απολογισμό έτους 2022 και της Βελλάς, αναδέχεται ως διατάκτης τις οικονομικές οφειλές της ΑΕΑ Βελλάς σε ΔΕΚΟ και λοιπούς φορείς ή οργανισμούς, ενώ έχει και την ευθύνη για τη διοίκηση και διαχείριση της κινητής και ακίνητης περιουσίας της (παρ. 6ε), η οποία εν προκειμένω ανήκει στην ΑΕΑ Βελλάς και όχι στο ΝΠΔΔ της Ι. Μητροπόλεως, ούτε στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ούτε φυσικά στον Δήμο Πωγωνίου. Σημειώνεται δε, ότι σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 17 του Ν3432/2006 οι φοιτητές δικαιούνται να κάνουν χρήση των εγκαταστάσεων και των μέσων, με τα οποία είναι εξοπλισμένη η Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία για την εκπλήρωση του εκπαιδευτικού της έργου. Ταυτόχρονα, ο Πρόεδρος της ΑΕΑ Αθήνας είναι υπεύθυνος για τους τίτλους τα πιστοποιητικά και τις βεβαιώσεις σπουδών των αποφοίτων της ΑΕΑ Βελλάς (6ζ-η του Ν3432/2006) και όλων των Αρχείων των εκπαιδευτικών βαθμίδων που φυλάσσονται έως σήμερα στη Σχολή (Ιεροδιδασκαλείο Παιδαγωγικής Εκπαίδευσης, Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς κ.λπ.), καθότι πολλοί απόφοιτοι προετοιμάζονται για αναγνώριση και κατοχύρωση ασφαλιστικών δικαιωμάτων και συνεπώς τις συγκεκριμένες βεβαιώσεις δεν μπορεί να τις χορηγήσει ούτε ο Σεβασμιότατος, ούτε ο κ. Δήμαρχος.
2. Οι σύννομες Διοικητικές Ενέργειες της ΑΕΑ Αθήνας
Στα μέσα Ιουλίου του 2022 (με τη λήξη του Ακαδημαϊκού Έτους) η Διοίκηση της ΑΕΑ Αθήνας επισκέφθηκε κατόπιν προφορικής ενημέρωσης την ΑΕΑ Βελλάς με κλιμάκιο διοικητικού προσωπικού της ΑΕΑ Αθήνας. Φωτογραφήθηκε και καταγράφηκε ο πλήρης εξοπλισμός της Σχολής. Όλα τα παραπάνω έγιναν με την παρουσία του συμπτωματικά ευρισκόμενου στο χώρο της Σχολής, ηγουμένου της Ι. Μονής, ο οποίος ενημερώθηκε για τον σκοπό της επίσκεψής μας πληροφοριακά και μόνο, καθότι ουδεμία σχέση έχει η Ανώτατη Εκπαίδευση και οι ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις με την Ι. Μονή. Εντύπωση προκάλεσε σε εμάς ως επισκέπτες το γεγονός ότι σε Δημόσιο κτήριο λειτουργίας υπηρεσιών του ΥΠΑΙΘ και σε χώρους που προορίζονται για φοιτητές διέμεναν αλλοδαποί υπάλληλοι παρακείμενης κτηνοτροφικής επιχείρησης και ο χώρος ήταν γεμάτος απλωμένες φανέλες.
Ο ΑΛΕΚΟΣ ΚΑΧΡΙΜΑΝΗΣ
Με το Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας επικοινώνησε ο Περιφερειάρχης κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης, μετά την καταγγελία της Ιεράς Μητρόπολης Ιωαννίνων για τη μεταφορά εξοπλισμού από το χώρο της Ιεράς Μονής Βελλάς.
Συγκεκριμένα, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων, είπε ότι του ανέφερε ότι δεν πρέπει να παρθούν υλικά που δεν ανήκουν στο Υπουργείο.
Υπογράμμισε συγκεκριμένα:
«Η Περιφέρεια Ηπείρου διαχρονικά – και παλαιότερα ως Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και με τον προκάτοχό μου τον κ. Ζαρμπαλά, – έχει βοηθήσει τα μέγιστα τη σχολή της Βελλάς. Καταλαβαίνετε ό,τι υλικό υπάρχει (στο κτήριο) έχει προμηθευτεί με συνδρομή από την Περιφέρεια και την παλιά Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Αν εξαιρέσει κάποιος, κάποια διοικητικά έγγραφα, που έχουν δικαίωμα να τα πάρουν ως συνέχεια της σχολής στην Αθήνα, τα άλλα πράγματα δεν ανήκουν στο Υπουργείο Παιδείας. Ανήκουν εκεί που δωρήθηκαν και νομίζω ότι η πράξη, που έγινε δεν ήταν σωστή».