Κυρίων, Κάνδιδος, Δόμνας, Εὐτύχιος, Σεβηριανός, Κύριλλος, Θεόδουλος, Βιβιανός, Ἀγγίας, Ἡσύχιος, Εὐνοΐκος, Μελίτων, Ἠλιάδης, Ἀλέξανδρος, Σακερδών, Οὐάλης, Πρίσκος, Χουδίων, Ἡράκλειος, Ἐκδίκιος, Ἰωάννης, Φιλοκτήμων, Φλάβιος, Ξανθίας, Οὐαλέριος, Νικόλαος, Ἀθανάσιος, Θεόφιλος, Λυσίμαχος, Γάϊος, Κλαύδιος, Σμάραγδος, Σισίνιος, Ἀέτιος, Ἀκάκιος, Δομετιανός, Γοργό νιος, Ἀγλάιος, Εὐτυχής, Ἠλίας, Γοργίνιος (ἄλλος).

Κουράγιο, ἀδέρφια! Μιὰ φορὰ περνᾶμε ἀπ᾽ τὴ ζωή. Μετὰ ἀπὸ λίγο ὅλα τελειώνουν καὶ θὰ βρισκώμαστε κοντὰ στὸ Θεό. Ἡ νύχτα αὐτὴ εἶνε ἱστορικὴ γιὰ μᾶς. Κουράγιο, ἀδέρφια! «Δριμὺς ὁ χειμών (=σκληρὸ τὸ κρύο), ἀλλὰ γλυκὺς ὁ παράδεισος». Ἔτσι ἔλεγαν καὶ ἔκαναν τὴν προσευχή τους• Χριστέ, δός μας δύναμι. Σαράντα μπήκαμε στὴ λίμνη, σαράντα νὰ βγοῦμε• οὔτε ἕνας νὰ μὴ γίνῃ προδότης!

Συγκρίνετε τώρα, ἀγαπητοί μου, τὴ ζωὴ τῶν 40 Μαρτύρων μὲ τὴ δική μας ζωή, ἰδίως στὴν ὁμολογία τῆς πίστεως. Τί θὰ πῇ ὁμολογία πίστεως; Σήμερα δὲν στοιχίζει τίποτα ὁ χριστιανισμός. Δὲν σημειώνουν τὸ ὄνομά σου οὔτε σὲ ἀπολύουν ἀπὸ τὴ θέσι σου γιατὶ ἐκκλησιάζεσαι. Εἶστε ἐλεύθεροι νὰ πᾶτε στὴν ἐκκλησία. Γιά φανταστῆτε νὰ βγῇ μιὰ διαταγὴ ποὺ νὰ λέῃ• Ὅποιος πάῃ στὴν ἐκκλησία θὰ συλλαμβάνεται… Ἀλλὰ ἔρχονται οἱ ἡμέρες αὐτές. Θὰ παύσῃ ὁ εὔκολος χριστιανισμός, καὶ θά ᾿ρθῇ ὁ χριστιανισμὸς τοῦ αἵματος. Διάλειμμα εἶνε αὐτό. Μὴ γλεντοκοπᾶτε, μὴ διασκεδάζετε. Νὰ προετοιμάζεστε. Τοὺς 40 Μάρτυρες τοὺς ἔβαλαν στὴ γραμμὴ καὶ τοὺς ρωτοῦσαν• Τί εἶστε; Ἀπαντοῦσαν μὲ δύο λέξεις• «Εἶμαι Χριστιανός». Αὐτὸ ἀκούστηκε σαράντα φορές• σαράντα κανονιὲς ἐναντίον τοῦ διαβόλου. Καὶ τὶς δυὸ αὐτὲς λέξεις τὶς πλήρωσαν μὲ τὸ κεφάλι τους. Τώρα ποῦ εἶνε ἡ ὁμολογία τῆς πίστεώς μας; Μᾶς ἔχει βάλει ὁ διάβολος λουκέττο στὸ στόμα καὶ δὲν ὁμολογοῦμε τὸ Χριστό. Γι᾿ αὐτὸ λέει ὁ Μέγας Βασίλειος• «Ὦ μακάριες γλῶσσες! Μόνο γι᾿ αὐτὲς τὶς δύο λέξεις, “Εἶμαι Χριστιανός”, πήγατε στὸν παράδεισο».

Στοὺς ἔσχατους καιροὺς λίγοι δυστυχῶς θὰ μετανοοῦν. Θὰ γίνῃ σπάνιο πρᾶγμα τότε ὁ πιστός. Πιὸ εὔκολο πρᾶγμα θὰ εἶνε νὰ βρῇς διαμάντια παρὰ νὰ βρῇς πιστὸ Χριστιανό. Ναί, τὸ εἶπε ὁ Χριστὸς γιὰ τὴ δευτέρα παρουσία του• «Ἂν ἔρθω», λέει, «ἄλλη μιὰ φορά, θὰ βρῶ ἆραγε τὴν πίστι ἐπὶ τῆς γῆς;» (βλ. Λουκ. 18,8).

Πότε θὰ ἔρθῃ ὁ Χριστός; Δὲν ξέρουμε πότε. Ξαφνικὰ σάλπιγγα οὐράνια θὰ σείσῃ τὰ πάντα. Θὰ λάμψῃ ὁ τίμιος σταυρός. Θὰ παρουσιασθῇ ὁ Ἐσταυρωμένος γιὰ νὰ δικάσῃ τὴ γῆ. Νὰ δικάσῃ τοὺς βασιλεῖς, τοὺς δικαστάς, τοὺς γιατρούς, τοὺς ἱερεῖς, τοὺς ἐπισκόπους, τοὺς πάντας. Θὰ ἔρθῃ ὁ Κύριος ὄχι πλέον ὡς νήπιο, ὄχι ὡς ἐσταυρωμένος. Καὶ τότε ἐνώπιόν του «πᾶν γόνυ κάμψῃ» (Φιλιπ. 2,10). Κάθε γόνατο θὰ γονατίσῃ, καὶ κάθε καρδιὰ θὰ κλάψῃ, καὶ κάθε γλῶσσα θὰ ψάλῃ καὶ θὰ πῇ• «Εἷς ἅγιος, εἷς» «Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἰς δόξαν Θεοῦ πατρός» (ἔ.ἀ. 2,11)• ἀμήν.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος, Μητροπολίτης Φλωρίνης