Εγκρίθηκε στις 11 Μαΐου 2024,
στη Λαύρα Κοιμήσεως της Θεοτόκου των Σπηλαίων του Κιέβου.
Παναγιώτατε Αρχιεπίσκοπε Κωνσταντινουπόλεως – Νέας Ρώμης και Οικουμενικέ
Πατριάρχα, εν Χριστώ τω Θεώ λίαν αγαπητέ και περιπόθητε αδελφέ και
συλλειτουργέ της ημών Μετριότητος, κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΕ, την Υμετέραν Θειοτάτην
Παναγιότητα ενθέρμως εν Κυρίω περιπτυσσόμενοι, υπερήδιστα προσαγορεύομεν.
Με την παρούσα επιστολή, η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας
της Ουκρανίας, συνελθούσα στην τακτική ετήσια συνεδρίασή της, την 11η Μαΐου
2024, εντός των τειχών της Ιεράς Μονής των Σπηλαίων του Κιέβου, απευθύνεται
προς Εσάς και προς την Αγία και Ιερά Σύνοδο της Αγίας του Χριστού Μεγάλης
Εκκλησίας εν Κωνσταντινουπόλει, καταδικάζοντας το δόγμα του «ρωσικού κόσμου»
ως αντίθετο προς την ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία.
Οι Θεολογικές Ακαδημίες της Τοπικής μας Εκκλησίας έχουν αναλύσει αυτή τη
διδασκαλία, ιδιαίτερα μετά την υιοθέτηση, τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, του
«διατάγματος» του XXV λεγόμενου «Παγκόσμιου Ρωσικού Λαϊκού Συμβουλίου» με
τίτλο: «Το παρόν και το μέλλον του Ρωσικού Κόσμου». Αν και ο οργανισμός αυτός
έχει πολιτικό χαρακτήρα, δημιουργήθηκε απευθείας από τη Ρωσική Ορθόδοξη
Εκκλησία, του οργανισμού αυτού προΐσταται ο Ρώσος Πατριάρχης και στις
δραστηριότητές του, από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 και μέχρι σήμερα,
λειτουργεί σε πλήρη συμφωνία με το ρωσικό κράτος και τη Ρωσική Εκκλησία. Τα
κείμενα της συνεδρίασης της οργάνωσης αυτής, η οποία αποκάλεσε τη ρωσική
επίθεση κατά της Ουκρανίας «ιερό πόλεμο», διαδόθηκαν επίσημα από τις σελίδες
της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ως δικά της.
Η Σύνοδος των Επισκόπων της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας έλαβε υπόψη
του τις προτάσεις των Θεολογικών μας Ακαδημιών, μετά τη μελέτη αυτής της
υπόθεσης, και κατέληξε στα ακόλουθα συμπεράσματα.
Με βάση την ανάλυση του «διατάγματος» του λεγόμενου «Παγκόσμιου Ρωσικού
Λαϊκού Συμβουλίου» και άλλων πηγών, συμπεριλαμβανομένων πολυάριθμων
δημόσιων ομιλιών του Κυρίλλου Γκουντιάεφ, ο «ρωσικός κόσμος» μπορεί να
οριστεί ως ιδεολογικός ναζισμός. Σύμφωνα με τη λογική του «διατάγματος», η
Ουκρανία δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητο κράτος, οι Ουκρανοί και οι Λευκορώσοι
δεν υπάρχουν (είναι μέρος του ρωσικού λαού) και η Ρωσία είναι ένας «πνευματικός
πολιτισμός» που πολεμά το «παγκόσμιο κακό της Δύσης». Παρά την έντονη έμφαση
στις ρίζες της Ρωσίας στις παραδόσεις της Ορθοδοξίας, το κείμενο του
«διατάγματος» δεν περιέχει καμία αναφορά στον Θεό, τον Χριστό, την Παναγία, την
Εκκλησία, τους αγίους κ.λπ. Αντί αυτών των θεμελιωδών κατηγοριών της
χριστιανικής πίστης, το έγγραφο επικαλείται αφηρημένες «πνευματικές και ηθικές

απόψεις», «παραδοσιακές αξίες» και κοσμικά ιδεολογήματα όπως η «ρωσική
πολιτισμική ταυτότητα», η «συλλογική Δύση», ο «ενιαίος ρωσικός χώρος», η
«τριαδικότητα του ρωσικού λαού» και ο «αγώνας κατά της παγκοσμιοποίησης και
της συλλογικής Δύσης» κ.λπ.
Ενώ είναι εξόφθαλμα αντιχριστιανικό, προωθώντας την ξενοφοβία και τη βία για
χάρη ενός επιπλέον κοινωνικού πειράματος, το έγγραφο διακηρύσσει επίσης τον
ιδιαίτερο μεσσιανικό ρόλο του ρωσικού κράτους, του ρωσικού λαού και του
«ρωσικού κόσμου» ως «συντηρητή» (ο «κατέχων», πρβλ. Β΄ Θεσσαλ. β΄ 6-7)), ο
οποίος δήθεν δημιουργεί έναν «ιδιαίτερο πολιτισμό» και μια «ρωσική πολιτιστική
ταυτότητα» σε αντίθεση με τη «Δύση που έχει πέσει στον σατανισμό». Σήμερα, ο
«ρωσικός κόσμος» είναι στην πραγματικότητα μια ευρασιανική πολιτική ιδεολογία
νεοϊμπεριαλιστικής επιθετικότητας και πολέμου, χρησιμοποιώντας ορισμένα
στοιχεία της χριστιανικής κοινωνικής διδασκαλίας.
Η ιδεολογία του «ρωσικού κόσμου» έχει σαφώς αιρετικό χαρακτήρα. Η
απομάκρυνση της Ορθοδοξίας της Μόσχας από τη χριστιανική διδασκαλία
εκδηλώνεται ξεκάθαρα με την προώθηση της λατρείας της βίας και τη δικαίωση
(«άφεση αμαρτιών») των δραστών, τη χρήση της Εκκλησίας ως μέσου για την
επίτευξη των πολιτικών στόχων της κοσμικής ηγεσίας της Ρωσίας (τοπικών:
κατάληψη της Ουκρανίας, παγκόσμιων: καταστροφή του «συλλογικού εχθρού»,
δηλαδή του ευρωατλαντικού πολιτισμού), την υποκίνηση αποκαλυπτικών
αισθημάτων στους πιστούς, την ετοιμότητα καταστροφής του κόσμου (πυρηνικός
εκβιασμός) για την επίτευξη μιας φανταστικής νίκης κ.λπ. Με αυτόν τον τρόπο, οι
δογματικές αλήθειες του χριστιανισμού και οι διδασκαλίες της Εκκλησίας
αντικαθίστανται από ιστορικούς και πολιτικούς μύθους, προκειμένου να
ιεροποιηθεί πολιτικά η κρατική εξουσία του καθεστώτος του Κρεμλίνου και η
νεοϊμπεριαλιστική γεωπολιτική του.
Επιστήμονες και θεολόγοι δηλώνουν ότι η σημερινή εκδοχή της ιδεολογίας του
«ρωσικού κόσμου» έχει ήδη ξεπεράσει ακόμη και τα όρια της εθνοφυλετικής
αίρεσης και απομακρύνεται ταχύτατα από το χριστιανικό δόγμα. Όσον αφορά το
περιεχόμενό του, το σύστημα αυτό τείνει προς τις δυϊστικές θρησκείες -τον
Ζωροαστρισμό, τον Μανιχαϊσμό ή τα παραχριστιανικά Γνωστικιστικά κινήματα-
όπου πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει η ίδια «ενιαία αρχή του κακού» στην αιώνια
πάλη της με το καλό.
Η δημιουργία από το Πατριαρχείο της Μόσχας μιας νέας «θεολογίας του πολέμου»
(«ιερός πόλεμος») μοιάζει όλο και περισσότερο με τη δημιουργία μιας νέας
«πολιτικής θρησκείας» με τη λατρεία του «κράτους της Μοσχοβίας/Ρωσίας» και της
«αγίας (τριαδικής) Ρωσίας», όπου οι χριστιανικές αξίες τίθενται σκόπιμα σε δεύτερη
μοίρα προκειμένου να επιτευχθούν οι επιθετικοί στόχοι της πολιτικής ηγεσίας της
Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Αυτή η νέα αστική (πολιτική) θρησκεία χρησιμοποιεί το ορθόδοξο πλαίσιο ως ένα
από τα πεδία εξάπλωσής της για να νομιμοποιήσει τη δική της κυριαρχία.

Υπό αυτό το πρίσμα, ο «ρωσικός κόσμος» αποτελεί απειλή όχι μόνο για ολόκληρο
τον χριστιανικό κόσμο, αλλά και για την ανθρωπότητα στο σύνολό της. Αυτό έχει
επισημανθεί επανειλημμένα από γνωστούς θεολόγους από όλο τον κόσμο, οι
οποίοι υπέγραψαν ένα κείμενο με τίτλο: «Διακήρυξη για τη διδασκαλία του
“ρωσικού κόσμου”».
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, η Σύνοδος των Επισκόπων της Ορθοδόξου
Εκκλησίας της Ουκρανίας θεωρεί δίκαιο να προσδιορίσει την ιδεολογία του
«ρωσικού κόσμου» όχι μόνο ως εθνοφυλετική αίρεση, αλλά και ως ένα δόγμα που
οδηγεί όχι μόνο την ηγεσία, αλλά και ολόκληρη τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, η
οποία τώρα υποστηρίζει ενεργά αυτή την ιδεολογία (ή μάλλον την «πολιτική
θρησκεία»), εκτός των ορίων του Ορθόδοξου Χριστιανισμού.
Ως εκ τούτου, ζητούμε από την Παναγιότητά Σας και την Αγία και Ιερά Σύνοδο του
Οικουμενικού Πατριαρχείου, ακολουθώντας την ευαγγελική επιταγή (πρβλ. Ματθ.
ιη΄ 15-17), να απευθυνθείτε στον Κύριλλο Γκουντιάεφ με την απαίτηση να
αποκηρύξει δημοσίως την ψευδή διδασκαλία του «ρωσικού κόσμου», να
καταδικάσει και να ανακαλέσει το «διάταγμα» του λεγόμενου «Παγκόσμιου
Ρωσικού Λαϊκού Συμβουλίου», το οποίο περιέχει στοιχεία αυτής της ψευδούς
διδασκαλίας.
Πιστεύουμε ότι μέχρι ο Κύριλλος Γκουντιάεφ να εκπληρώσει αυτό το κάλεσμα «και
να υπακούσει στην Εκκλησία, ας είναι […] σαν ειδωλολάτρης και τελώνης» (πρβλ.
Ματθ. ιη΄ 17), καθώς και όλοι όσοι υποστηρίζουν αυτή τη διδασκαλία, την
προωθούν και καθοδηγούνται από αυτήν στην εκκλησιαστική ζωή. Επομένως, δεν
μπορούμε να έχουμε εκκλησιαστική κοινωνία μαζί τους.
Επαναβεβαιώνουμε, όπως έγινε πριν από δύο χρόνια από τη Σύνοδο των
Επισκόπων μας, ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας απορρίπτει και
καταδικάζει τις διδασκαλίες του «ρωσικού κόσμου» ως βασισμένες στις αιρετικές
αρχές του Εθνοφυλετισμού, του Μανιχαϊσμού και του Γνωστικισμού. Κατά τη γνώμη
μας, οι ενεργοί προπαγανδιστές της διδασκαλίας του «ρωσικού κόσμου» και οι
ηγέτες του Πατριαρχείου Μόσχας, συμπεριλαμβανομένων των μόνιμων μελών της
Ιεράς Συνόδου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, υπόκεινται στην καταδίκη που
έχει εκφράσει η Εκκλησία σχετικά με αυτές τις αιρετικές διδασκαλίες μέχρι να τις
αποκηρύξουν δημοσίως.
Χωρίς να έχει άμεση κανονική εξουσία να αφορίζει (αναθεματίζει) επίσημα
πρόσωπα που δεν ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας και βρίσκονται
εκτός της κανονικής της επικράτειας, αλλά λαμβάνοντας επίσης υπόψη το
γενικότερο ορθόδοξο χριστιανικό δόγμα για τα αμετανόητα θανάσιμα αμαρτήματα
που χωρίζουν ένα πρόσωπο από τον Θεό και την Εκκλησία, λαμβάνοντας υπόψη και
την ιδιαίτερη σοβαρότητα, τη δημοσιότητα και την πεισματική αμετανόητη στάση
των εγκλημάτων κατά του Θεού, της Εκκλησίας του Χριστού και της ανθρωπότητας
που διέπραξε το λαϊκό μέλος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο Βλαντιμίρ
Βλαντιμίροβιτς Πούτιν, η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της
Ουκρανίας πιστοποιεί ότι το πρόσωπο αυτό έχει αφοριστεί από την Εκκλησία λόγω

των εγκλημάτων του και της πεισματικής και σκόπιμης αμετανόητης στάσης των
δημόσιων αμαρτημάτων του.
Μπορούμε να πούμε γι’ αυτόν τα λόγια του Ψαλμωδού: «Ας είναι σύντομες οι
ημέρες του και η εξουσία του ας καταληφθεί από άλλον… Αγάπησε την κατάρα, και
αυτή θα έρθει επάνω του- δεν επιθυμούσε την ευλογία, και αυτή έφυγε απ’ αυτόν.
Ας φορέσει την κατάρα σαν ένδυμα, και ας μπει σαν νερό στα σπλάχνα του και σαν
λάδι στα οστά του- και ας είναι γι’ αυτόν σαν ένδυμα με το οποίο ντύνεται και σαν
ζώνη με την οποία περιβάλλεται πάντοτε» (Ψαλμ. ΡΗ΄ 8, 17-19). Είθε η δίκαιη κρίση
του Θεού να εκπληρωθεί σύντομα σε αυτόν για τον οποίο το Ευαγγέλιο λέει ότι «ο
πατέρας του είναι ο διάβολος» (πρβλ. Ιωάν. η΄ 44).
Παναγιώτατε!
Με εν Χριστώ αγάπη και ακλόνητο σεβασμό, υποβάλλουμε όλες αυτές τις
αποφάσεις για να τις λάβετε υπόψη Σας ως ο Πρώτος μεταξύ των Πατριαρχών, ο
οποίος μόνος έχει ειδικά κανονικά δικαιώματα σε θέματα που αφορούν το
πλήρωμα της Ορθοδοξίας, και ζητάμε από Εσάς και την Αγία και Ιερά Σύνοδο του
Οικουμενικού Πατριαρχείου να πράξετε ό,τι είναι απαραίτητο για την προστασία
της καθαρότητας της χριστιανικής ορθόδοξης πίστης από αιρετικές διαστρεβλώσεις
που βλάπτουν την Εκκλησία και έχουν ως καρπούς τον πόλεμο, τις πολυάριθμες
δολοφονίες αθώων και τον πόνο του λαού του Θεού.
Ζητάμε τις ιερές προσευχές Σας για τη νίκη της αλήθειας και μια δίκαιη ειρήνη για
την Ουκρανία και διαβεβαιώνουμε την Παναγιότητά Σας για την ακλόνητη αγάπη
και προσευχή μας για Σας!

(Υπογραφές των μελών της Συνόδου των Επισκόπων)

Πηγή: https://www.pomisna.info/uk/document-post/lyst-arhiyerejskogo-soboru-
upts-ptsu-vselenskomu-patriarhu-varfolomiyu/