π. Δημητρίου Μπόκου
Ὁ Χριστὸς τονίζει τὴν τεράστια σημασία τῆςσυγχώρησης πρὸς τοὺς ἀνθρώπους ποὺ μᾶςἔφταιξαν καὶ τὴ θεωρεῖ ἀπόλυτη καὶἀναντικατάστατη προϋπόθεση γιὰ τὴ δική μας συγχώρηση ἀπὸ τὸν Θεό. Δὲν ὑποτιμᾶ ὅμως καὶ τὰἄλλα πνευματικὰ ἀγωνίσματα ποὺ πρέπει νὰκάνουμε, ξεκινώντας ἀπὸ τὴ νηστεία, γιὰ τὴνἀποδέσμευσή μας ὄχι μόνο ἀπὸ τὴν εὐχαρίστησητοῦ φαγητοῦ, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ κάθε ἄλλη σωματικὴφιληδονία, καὶ ἐπιπλέον ἀπὸ τὶς ζημιογόνες ἐγωκεντρικὲς προσκολλήσεις τῆς ψυχῆς, μὲκυρίαρχη τὴν ἐπιθυμία γιὰ πλοῦτο καὶθησαυρισμό, δηλαδὴ τὴ φιλαργυρία, ποὺ εἶναικατ’ οὐσίαν εἰδωλολατρία. Ἐν ὄψει λοιπὸν τῆςΜεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τὰ ἀνωτέρω ζωτικὰἀθλήματα πρόκεινται ἀμέσως ἐνώπιόν μας (Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς).
Εἴθισται βέβαια νὰ τονίζεται ὅτι ἡ νηστεία μόνο ἀπὸ τροφὲς δὲν ἔχει ἀξία, ἂν δὲν συνοδεύεται ἀπὸ τὴν παράλληλη ἄσκηση ἀποχῆς ἀπὸ κάθε κακία. Προσοχὴ ὅμως ἐδῶ! Ἂς μὴ φτάνουμε κατ’ εὐθείαν στὸ ἄλλο ἄκρο, στὴν πλήρη ἀπαξίωσητῆς νηστείας. «Καλὴ καρδιὰ νὰ ἔχεις, λένε μερικοί. Τί νὰ τὴν κάνεις τὴ νηστεία;» Ἔχειμεγάλη ὅμως ἀξία ἡ νηστεία καὶ καθ’ ἑαυτήν.Οὐσιαστικὰ εἶναι ἡ ἀρχὴ κάθε πνευματικοῦἀγώνα. Τὸ πρῶτο βῆμα στὴ σύνολη πνευματικὴἄσκηση. Μὲ τὴν ἀποχὴ ἀπὸ τὰ εὐχάριστα φαγητά, μᾶς ἐκπαιδεύει. Μᾶς μαθαίνει πῶς νὰ ἀπέχουμεκαὶ ἀπὸ ἄλλες εὐχαριστήσεις. Πῶς νὰ ἔχουμε ὑπὸἔλεγχο τὶς ἐπιθυμίες ποὺ μᾶς ὠθοῦν στὴν ἐκτροπὴἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Τὸ πρῶτο μάθημα τοῦΘεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπο ἦταν ἡ ἄσκηση τῆςνηστείας. Ὅρισε ἕνα δέντρο στὸν Παράδεισο καὶεἶπε «οὐ φάγεσθε ἀπ’ αὐτοῦ» (Γεν. 2, 17). Ἀκόμακαὶ ὁ πιὸ ἀδύναμος πνευματικὰ ἄνθρωπος μπορεῖνὰ καταφέρει σχετικὰ εὔκολα νὰ νηστέψει.
Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Κύριος δὲν παρέλειψε νὰνομοθετήσει στὸ Εὐαγγέλιό του τὰ τῆς νηστείας. Καὶ ἡ Ἐκκλησία τὴν παρέλαβε καὶ τὴν ἔκαμε ἀρχὴκαὶ βάση τοῦ πνευματικοῦ ἀγώνα, καθορίζοντας πότε καὶ πῶς πρέπει νὰ νηστεύουμε μέσα στὸλειτουργικὸ ἔτος. Πάνω ὅμως ἀπὸ ὅλους τοὺς περὶνηστείας κανόνες ποὺ διαμορφώθηκαν ἀπὸ τὴνἐκκλησιαστικὴ παράδοση, ἡ Ἐκκλησία διὰ τῶνθεοφόρων Πατέρων της ὅρισε ἕναν ἀπαράβατογενικὸ κανόνα γιὰ τὴ νηστεία.
Ποιὸς εἶναι ὁ κανόνας αὐτός; Τὸ ὅτι δὲνπαραδίδεται ἕνας καὶ μόνο τρόπος νηστείας.Ἐπειδὴ δὲν ἔχουν ὅλοι τὴν ἴδια ψυχικὴ καὶσωματικὴ δύναμη, οἱ ἅγιοι Πατέρες δὲνπαρέδωσαν ἕναν ἄκαμπτο κανόνα, μιὰ τυφλὴγενικὴ συνταγὴ νηστείας, ποὺ νὰ ἰσχύει γιὰ ὅλουςἀναγκαστικά. Ὁ καθένας λοιπὸν νηστεύει
α) ἀνάλογα μὲ τὴν ἡλικία του. Ἀλλιῶς οἱ γέροι, ἀλλιῶς οἱ ἐνήλικες, ἀλλιῶς τὰ παιδιά.
β) ἀνάλογα μὲ τὴν ὑγεία του. Ἀλλιῶς οἱ γεροί, ἀλλιῶς οἱ ἀσθενικοί.
γ) ἀνάλογα μὲ τὴ σωματικὴ ἀντοχὴ καὶἰδιοσυγκρασία του. Ἕνα πλῆθος βιολογικοὶ καὶψυχολογικοὶ παράγοντες διαμορφώνουν τὴνἰδιαίτερη φυσικὴ κατάσταση, τὴν κράση τοῦ κάθε ἀνθρώπου.
Μὲ τὸν τρόπο του λοιπὸν ὁ καθένας, μποροῦμεὅλοι μας κάπως νὰ νηστέψουμε. Ἐκτὸς καὶ δὲνθέλουμε.
Ὅλα εἶναι θέμα δικῆς μας ἐπιλογῆς. Ὁ δικός μας Θεὸς δὲν ἀναγκάζει ποτέ! Προτείνει μόνο.
Καλὴ εὐλογημένη ἑβδομάδα! Καλὴ Σαρακοστή!
ΘΕΙΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ (17-23 ΜΑΡ. 2024)
(γιὰ τοὺς ἐντοπίους)
«Ἀντιύλη». Ἱ. Ν. Ἁγ. Βασιλείου, Πρέβεζα
Τηλ. 26820 23075/25861/6980 898 504. E-mail: [email protected]