Τα τείχη του Φρουρίου Χίου χωρίζονται σε χερσαία και επιθαλάσσια, σχηματίζοντας ένα ακανόνιστο πεντάγωνο με ισχυρούς προμαχώνες να δεσπόζουν κατά μήκος των τειχών. Οκτώ από αυτούς σώζονται, μερικοί σε αρκετά καλή κατάσταση και μερικοί όχι. Το χερσαία τείχη περιέβαλε υδάτινη τάφρος δημιουργώντας ένα τεχνητό νησί, συμβάλλοντας έτσι στην καλύτερη άμυνα του Φρουρίου. Σήμερα η τάφρος είναι άνυδρη και έχει επιχωματωθεί. Στο εσωτερικό των τειχών δαιδαλώδεις στοές βοηθούσαν στην αποτελεσματικότερη άμυνα του Φρουρίου, επικοινωνούσαν με τους προμαχώνες και λειτουργούσαν ως διέξοδοι διαφυγής. Δυστυχώς, πολλές από αυτές τις στοές έχουν μπαζωθεί και κρύψει στους διαδρόμους τους τα πολλά μυστικά τους.

Ξυλογραφία της Δυτική Πύλη ή Επάνω Πορτέλο, 1881

Παρόλα αυτά, στο βόρειο-δυτικό τείχος, μεταξύ του Δυτικού προμαχώνα και του Επάνω Πορτέλλο, σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση ένα κομμάτι από τις στοές. Η κατεδάφιση του τείχους στο σημείο εκείνο αποκαλύπτει τρεις διαφορετικές σειρές τειχών, όπου η κεντρική είναι η παλαιότερη και κατασκευάστηκε με μεγάλα κομμάτια τετράγωνης πέτρας και μικρότερα ποικίλης προέλευσης με συχνές παρεμβολές μαρμάρου.

Στιγμιότυπο από την έκθεση φωτογραφίας στη στοά επί του “ρήγματος” στο Επάνω Πορτέλο (2011). Η έκθεση       φωτογραφίας είχε θέμα “Φρούριο Χίου: Σεργιάνι στις γειτονιές του χτες”. Μια ακόμα δράση με σκοπό τη         γνωριμία του κοινού με τη ζωή στο Κάστρο και την ιστορία του.

Ο διάδρομος που αποκαλύπτεται πάνω στο ρήγμα, πλάτος 3 μέτρων, βρίσκεται στο ανώτερο τμήμα των τειχών όπου η βασική λειτουργία του ήταν ο έλεγχος του εξωτερικού του Φρουρίου. Η στοά καλύπτεται με θόλο όπου ο σκαρπωτός αριστερός τοίχος είναι κατασκευασμένος με μεγάλα κομμάτια πέτρας και είναι μάλλον παλαιότερος από την κατασκευή του θόλου, ενώ ο εξωτερικός τοίχος είναι κατασκευασμένος με μικρότερα κομμάτια πέτρας και είναι σύγχρονος του θόλου.

Στον εξωτερικό τοίχο, υπάρχουν δέκα ψηλές τυφεκιοθυρίδες, οι οποίες δίνουν στο εσωτερικό της στοάς χαμηλό φωτισμό. Εξάλλου, στο σημείο όπου ο παλαιός υδραγωγός συναντούσε το τείχος και στο σωζόμενο κατακόρυφο ανώτερο τμήμα του διακρίνεται ενσωματωμένη μια παλαιά έπαλξη.

Έκθεση Φωτογραφίας στη Στοά στα πλαίσια του 2ου Φεστιβάλ Κάστρου Χίου(2013) από την Εθελοντική μας ομάδα.

Στην Στοά αυτήν η Εθελοντική μας ομάδα είχε την ευκαιρία να πραγματοποιήσει διάφορες εκδηλώσεις τα προηγούμενα χρόνια. Ευχή μας να αποκατασταθεί σύντομα πλήρως, να υπάρξουν συγκεκριμένες ώρες ανοικτή για το κοινό και να χρησιμοποιείται σε εκδηλώσεις που να αναδεικνύουν το μεγαλείο της.

Βιβλιογραφία:

1] Σταύρος Μαμαλούκος, Κάστρο Χίου, Οι Γενοβέζικες φάσεις των οχυρώσεων, Xίος – Γένοβα, Πρακτικά Α’ Διεθνούς Συνεδρίου Χίου, Για την ιστορία και τον πολιτισμό του νησιού, Νομαρχία Χίου, 1988.

[2] Di Mario Dal Mas, Kastro Di Chios Le Fortificazzioni Verso Terra, Xίος – Γένοβα, Πρακτικά Α’ Διεθνούς Συνεδρίου Χίου, Για την ιστορία και τον πολιτισμό του νησιού, Νομαρχία Χίου 1988 (θερμές ευχαριστίες στην Δρ. Ευ. Σκουφάρη για την μετάφραση των ιταλικών κειμένων).

[3] Το ανώτερο μέρος των τειχών φρουρίου ή πύργου με οδοντωτά ανοίγματα, μέσα από τα οποία πολεμούσαν οι αμυνόμενοι ( Γ. Μπαμπινιώτης, Λεξικό Νέας Ελληνικής Γλώσσας)

Εικαστική Έκθεση με τους Καλλιτέχνες εν Δράση στη Στοά το 2012