Του π. Ηλία Μάκου
Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος πρόσφατα είπε, για μια ακόμη φορά, ότι πρέπει, επιτέλους να επιστρέψει στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας η περιουσία που της ανήκει.
Όπως σημείωσε ο Αρχιεπίσκοπος, “δυστυχώς, το κράτος μας κρατά ακόμη την περιουσία. Έχουμε πάρα πολλά οικόπεδα στην παραλία του Ιονίου, αλλά άλλοι άνθρωποι σπεύδουν, σε συνεργασία με τους αρμοδίους, να τα καταπατήσουν. Συνεχίζουμε να μιλάμε για δικαιοσύνη και για αλήθεια”.
Ενώ κατασκευάστηκε το μεγαλύτερο τζαμί των Βαλκανίων από την Τουρκία στην Αλβανία, που θα μπορεί να φιλοξενεί μέχρι 10.000 πιστούς, επί 30 και πλέον χρόνια παρακρατείται παράνομα περιουσία της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη γειτονική χώρα (ναοί, μονές, εικόνες, λατρευτικά αντικείμενα, ιερά λείψανα, αρχεία).
Δημεύτηκε απ’ το κράτος αυθαίρετα κατά την περίοδο του αθεϊστικού κομουνιστικού διωγμού. Εξάλλου κειμήλια είναι στοιβαγμένα σε αποθήκες, ενώ κάποιες εικόνες περιλαμβάνονται σε εκθέσεις, χωρίς καν να αναφέρεται ο χαρακτηρισμός τους ως “Ορθόδοξες”.
Οι βυζαντινής τεχνοτροπίας εκκλησιαστικές εικόνες εμφανίζονται ως εικόνες μεσαιωνικής τεχνοτροπίας.
Παρότι έχουν εκδοθεί δικαστικές αποφάσεις, που αναγνωρίζουν στην Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας την ιδιοκτησία σε όλες τις εκκλησίες, εδώ και πολλά χρόνια οι διαδικασίες “σκοντάφτουν” στην “Επιτροπή Επιστροφής και Αναγνώρισης Περιουσιών”, η οποία δεν εκδίδει τις σχετικές αποφάσεις.
Προβλέπεται πως κάθε δικαιούχος, εκτός από τα δικαστήρια, θα πρέπει να αποδείξει και στη συγκεκριμένη Επιτροπή ότι είναι ο πραγματικός ιδιοκτήτης, προκειμένου να έχει το δικαίωμα να διεκδικήσει την περιουσία του.
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή δεν πείθεται και δεν αποδέχεται ότι οι ναοί ανήκουν στην Εκκλησία της Αλβανίας!
Μια από τις εκκλησίες, που δεν είχε επιστραφεί, ο ναός του αγίου Αθανασίου στο χωριό Δρυμάδες, κατεδαφίστηκε στις 26 Αυγούστου του 2015 από της αλβανικές υπηρεσίες με σκοπό τον χωροταξικό ανασχεδιασμό.
Στο μεταξύ από το αλβανικό υπουργείο Πολιτισμού είχε επιτραπεί στο παρελθόν η φωτογράφηση νεαρών γυναικών να διαφημίζουν νυφικά, στεκόμενες πάνω στο Δεσποτικό Θρόνο και μπροστά στην Ωραία Πύλη στους ιστορικούς ναούς του Βερατίου και του Ελμπασάν, που με αυτό τον τρόπο βεβηλώθηκαν και προσβλήθηκε το θρησκευτικό αίσθημα των πιστών.
Την ίδια ώρα, εκτός από το τζαμί των Τιράνων, για το οποίο το ίδρυμα “Turkiye Diyanet” σημειώνει ότι “είναι ένα όνειρο 100 ετών των Μουσουλμάνων της περιοχής”, ανακαινίστηκαν με τουρκικές δαπάνες τέσσερα τζαμιά και συγκεκριμένα το τζαμί στο Κάστρο της Πρέζας, το τζαμί στη Ναζιρέσα του Ελμπασάν, το τζαμί του Ιλιάζ Μπέι Μιραχόρη στην Κορυτσά και το Τζαμί του Μόλυβδου στο Μπεράτι.
Και σαφώς δεν έχει κανείς αντίρρηση τα θρησκεύματα να έχουν τους χώρους λατρείας τους. Ωστόσο δεν είναι ορθό να παραβλέπεται επίμονα το αίτημα της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας να εφαρμοστεί η συμφωνία, που ψηφίστηκε από το αλβανικό κοινοβούλιο ως νόμος, ανάμεσα σ’ αυτή και το υπουργικό συμβούλιο της Αλβανίας, και διευθετεί τα θέματα αυτά.
Έτσι ζητάει, χωρίς άλλες καθυστερήσεις και προσχήματα, όλοι οι ναοί, οι μονές, τα ιερά λείψανα, οι εικόνες, τα αντικείμενα λατρείας και οτιδήποτε άλλο της ανήκει, να της επιστραφούν, γιατί είναι σεβαστά, πολύτιμα και καθαγιασμένα για όλους τους ανά την οικουμένη Ορθοδόξους, και ασφαλώς και για τους πιστούς της Αλβανίας.
ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΜΝΗΜΕΙΑ
Παρά το γεγονός ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας δεν έχει λάβει πίσω την περιουσία της, κατόρθωσε να συγκεντρώσει από διαφόρους δωρητές ανά τον κόσμο άνω των 11 εκατομμυρίων ευρώ και αναστήλωσε περισσότερα από 60 ιερές μονές και ιερούς ναούς – πολιτιστικά μνημεία σε διάφορα σημεία της Αλβανίας.
Μεταξύ των οποίων τις μονές Αγίου Γεωργίου Τσούκας, Αγίου Δημητρίου Κυπαρό, Γενέθλιο της Θεοτόκου Αρδενίτσα, Κοίμησης της Θεοτόκου στο Σβερνέτς. Αγίου Νικολάου Τσέπου.
Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κακομιάς, Τίμιος Πρόδρομος Μοσχοπόλεως, Αγ. Ιωάννου Βλαδιμήρου Ελμπασάν κ.α.
Και επιβλητικούς ναούς όπως Ελεούσα Πρεμετής, Αγ. Ταξιαρχών Αργυροκάστρου, Αγ. Νικολαου Γκράμποβο, Αγ. Παρασκευή Καβάγια, Αγ. Σπυρίδωνα Βερατίου, Αγ. Γεωργίου Λιμπόφσας, κ.ά.
ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΠΑΡΑ ΤΙΣ ΔΥΣΧΕΡΕΙΕΣ
Παρά τις αφάνταστες δυσχέρειες, γίνονται θαύματα του Θεού στην Εκκλησία της Αλβανίας. Όλο και περισσότερα. Και μέσα στη στάχτη,βρήκε θέση η δημιουργία και η αναγέννηση και η αναζωογόνηση και η ανάταση και η ανάσταση.
Μπορεί τα εμπόδια να ήταν και να είναι πολλά, ωστόσο η θέληση, η δύναμη ψυχής και προσευχής και ο ιδρωμένος αγώνας του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, νίκησαν και νικούν.
Αν δει κανείς το πλούσιο έργο της Εκκλησίας της Αλβανίας, που έγινε και γίνεται με πολύ κόπο, μη νομίζει ότι τον απατούν τα μάτια του ή τον ξεγελούν οι αισθήσεις του. Δεν είναι όνειρο. Είναι αλήθεια. Είναι η αλήθεια του Θεού, που την εκφράζει η αληθινή καρδιά αγάπης του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου.