ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ Μ. ΤΖΟΥΜΑ
Πολλά χρόνια τώρα,από την εποχή της Αρχιερατείας του αειμνήστου Θεσσαλονίκης Παντελεήμονος Β´ του Χρυσοφάκη, κάθε φορά που επισκέπτομαι την Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, είτε στην εορτή του Αγίου Δημητρίου, είτε εξ αφορμής κάποιας σημαντικής εκδήλωσης, έρχομαι αντιμέτωπος με μία σημαντική διαπίστωση: η μητρόπολη Θεσσαλονίκης δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα, από την Αρχιεπισκοπή Αθηνών, σε επίπεδο οργάνωσης, δραστηριοτήτων και υπεροχής της, έναντι των άλλων Μητροπόλεων.
Εντούτοις η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, παρά τον ισχυρό ρόλο που διαδραματίζει τόσο για την Εκκλησία της Ελλάδος, αλλά και για το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, δεν έχει ισότιμα οφέλη στην προώθηση και στην προαγωγή των κληρικών της σε επιτελικές θέσεις της κεντρικής διοίκησης της Εκκλησίας αλλά και στις Αρχιερατικές εκλογές.Και αυτό ισχύει και για τις δύο Εκκλησίες που έχει αναφορά,Ελλάδος και Κωνσταντινουπόλεως .
Η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης είναι οργανωμένη κατά τρόπο υποδειγματικό , με πλούσιο-πνευματικό και φιλανθρωπικό έργο, για το οποίο δεν υστερεί διόλου εκείνου των Αθηνών και όχι μόνο!
Και μπορεί να είχε πάντα μία προνομιούχο μεταχείριση από τη Μητέρα Εκκλησία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, γιαυτό άλλωστε και ο εκάστοτε Μητροπολίτης της αποκαλείται Παναγιώτατος και διατηρεί προβεβλημένη θέση έναντι των άλλων Μητροπολιτών.
Ευτύχησε μάλιστα να την διαποιμάνουν εξαίρετες προσωπικότητες Ιεραρχών, όπως ο Γεννάδιος, ο Παντελεήμων Α ´ ο Παπαγεωργίου, ο Λεωνίδας, ο Παντελεήμων Β ´ ο Χρυσοφάκης και τελευταίος αλλά όχι και έσχατος ο Ανθιμος.
Όλοι οι Μητροπολίτες άφησαν το προσωπικό τους στίγμα!
Και ο Ανθιμος τώρα αυξάνει ακόμη περισσότερο την δυναμική και την αίγλη της. Πλαισιωμένος από ένα επιτελείο εξαίρετων συνεργατών-κληρικών, έχει μετατρέψει την συμπρωτεύουσα σε κέντρο παραγωγής ορθοδόξων ιδεών και βιωμάτων! Σήμερα όλοι δίνουν σημασία στο τί θα πει ο Ανθιμος και ποιά είναι η θέση της Μητρόπολης.
Αν κάνουμε μία ιστορική διαδρομή θα διαπιστώσουμε οτι τα χρόνια του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Παντελεήμονος Α ´ του Παπαγεωργίου, μπήκαν τα θεμέλια ενος μεγάλου πνευματικού κέντρου. Τότε η Θεσσαλονίκη ξεχώρισε κυριολεκτικά !
Ο σημαντικός αυτός Ιεράρχης κατόρθωσε μέσα σε λίγα χρόνια να κάνει τη Θεσσαλονίκη μία σπουδαία εκκλησιαστική δύναμη και να την οργανώσει κατά τα πρότυπα μίας μικρής αυτοδύναμης και σχεδόν αυτόνομης και αυτάρκους Εκκλησίας. Δεν είναι τυχαίο αυτό που έλεγε για τον Θεσσαλονίκης Παντελεήμονα Α ´ ο γενάρχης της εκκλησιαστικής αυτής οικογένειας των Παντελεημόνων Μακαριστός Χίου Παντελεήμων Φωστίνης: “Ο Θεσσαλονίκης Παντελεήμων με το ευρηματικό μυαλό του έθεσε γερές βάσεις στη διοίκηση της Εκκλησίας και στην οργάνωση των επιμέρους υπηρεσιών της. Πάνω στη δική του μεθοδολογία στηρίχθηκαν όλες οι Μητροπόλεις αλλά και η κεντρική διοίκηση της Εκκλησίας. Ο Παντελεήμων είναι ένα λαμπρό και φωτισμένο μυαλό της Εκκλησίας μας”.
Φυσική συνέχεια του Παντελεήμονος, υπήρξε ο Λεωνίδας Παρασκευόπουλος, ο οποίος παρά τις εμμονές που είχε και την ιδιαίτερη σχέση που ανέπτυξε με το πολιτικό καθεστώς της εποχής εκείνης ανέπτυξε μία αξιοθαύμαστη κοινωνική δράση. Μπορεί να αναλώθηκε σε περιττούς λόγους και πολιτικές παρεμβάσεις, αλλά έβαλε τα θεμέλια μίας ιεραποστολικής Μητρόπολης.
Ο διάδοχός του Παντελεήμων Β ´, ο Χρυσοφάκης, αν και μονήρης ως χαρακτήρας έθεσε τα θεμέλια του εθνικού και εθναρχικού χαρακτήρα που έπρεπε να διαθέτει ο εκάστοτε Θεσσαλονίκης.
Ο Παντελεήμων ο Β´,δεν δίστασε σε μία δύσκολη για την χώρα μας εποχή, να μιλήσει άφοβα και δυναμικά για την Μακεδονία μας. Να οργανώσει και να προστεί των διαδηλώσεων για την Μακεδονία.
Αυτός ο δυναμικός Ιεράρχης ξύπνησε στον Ελληνισμό όλα εκείνα τα στοιχεία που φωλιάζουν πάντα μέσα στην ψυχή του Ελληνα και εκδηλώνονται σε περιστάσεις εθνικού χρέους!
Το πηδάλιο της Μητρόπολης σήμερα ευρίσκεται στα χέρια του από Αλεξανδρουπόλεως Ανθίμου, ο οποίος την τελευταία δεκαετία έχει προσθέσει μία ιδιαίτερη δυναμική στο ρόλο του εθνικού ρόλου και λόγου του Θεσσαλονίκης!
Δεν είναι τυχαίο που ο μόνος που ομιλεί για τη Μακεδονία και τα εθνικά μας θέματα είναι μόνον ο Ανθιμος!
Και όχι μόνο!
Και στα εκκλησιαστικά μας θέματα ο Ανθιμος είναι ο μόνος που αρθρώνει στεντορεία τη φωνή έναν διαφορετικό λόγο, που τον κάνει απαραίτητο σε αυτή την εποχή των ισχνών και ανύπαρκτων φωνών στο χώρο της Εκκλησίας.
Ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος σε μία από τις τελευταίες επισκέψεις του Ανθίμου, ολίγον προ της κοίμησής του, μας είχε εκμυστηρευτεί μεταξύ των άλλων οτι “Ο Ανθιμος παρά τον απόμακρο χαρακτήρα που μπορεί να εκπέμπει σε αυτούς που δεν γνωρίζει καλά, διαθέτει στόφα παλαιού Αρχιερέως που σήμερα πια σπάνια συναντάει κανείς! Διαθέτει αγωνιστικό φρόνημα και έχει εθνικές ανησυχίες. Εμείς έχουμε γαλουχηθεί με τα ίδια νάματα της πίστεως και της πατρίδας από τα νεανικά μας χρόνια και αυτά που λέει είναι αυτά που πρέπει να ακούει ο λαός μας για να αφυπνίζεται ”
Αυτή λοιπόν, η Μητρόπολη- κόσμημα για την Εκκλησία της Ελλάδος, δεν έχει όπως θα της άξιζε πραγματικά τη συμμετοχή που θάπρεπε σε αυτό που λέμε διανομή της πίτας της εξουσίας. Δηλαδή δεν προήχθησαν και δεν προάγονται τόσα στελέχη της, όσα θα περίμενε κανείς, σε Αρχιερείς, από μία τόσο δυναμική Μητρόπολη.
–Για παράδειγμα να αναφέρουμε οτι από την εποχή του Παντελεήμονος Α ´ εξελέγη Αρχιερεύς μόνον ο από Ταλαντίου Μητροπολίτης Τρίκκης Στέφανος.
–Από την περίοδο του Λεωνίδα κανείς.
–Και επί Παντελεήμονος Β ´ του Χρυσοφάκη, ο Βεροίας και Ναούσης Παντελεήμων.
–Ο νύν Μητροπολίτης Ανθιμος τόλμησε και πέτυχε τα καλύτερα για τα πνευματικά του αναστήματα. Μπορεί να μην είχε εξασφαλίσει το αρχιεπισκοπικό χρίσμα– πλην του Αλεξανδρουπόλεως Ανθίμου Β ´ που ήταν και επιλογή του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου — αλλά το τόλμησε και κατάφερε και ανέδειξε επί Χριστοδούλου τον Σιδηροκάστρου Μακάριο και επί Ιερωνύμου τους Λαγκαδά Ιωάννη και Γρεβενών Δαβίδ. Τηρουμένων των αναλογιών και ο Κίτρους Γεώργιος αποτελεί πνευματικό βλαστό του Παντελεήμονος Β ´ καθώς και ο εσχάτως εκλεγείς Τρίκκης και Σταγών Χρυσόστομος, που αποτελεί εκλεκτό πνευματικό τέκνο τόσο του Χρυσοφάκη αλλά και στενό και πολύ αγαπητό συνεργάτη του Ανθίμου.
Από όλα τα παραπάνω, λοιπόν, συνάγεται το συμπέρασμα οτι η μερίδα εξουσίας που έχει δοθεί στην Μητρόπολη Θεσσαλονίκης είναι ελάχιστη μπροστά στην πνευματική και φιλάνθρωπη προσφορά της.
Αν δούμε τον τρόπο και την συχνότητα με την οποία εκλέγονται οι Μητροπολίτες από τα λεγόμενα κέντρα των αποφάσεων που εδρεύουν στην Εκκλησία, θα διαπιστώσουμε πως τη Θεσσαλονίκη είτε την αγνοούν, είτε τη ρίχνουν σκοπίμως!
Για παράδειγμα είχαμε σήμερα την παραίτηση του Καρπενησίου Νικολάου που είναι πνευματικός αδελφός, εκ της αυτής οικογενείας του Θεσσαλονίκης Ανθίμου- αναστήματα και οι δύο του πολύ Κοζάνης Διονυσίου του Ψαριανού.
Ε τα κέντρα των αποφάσεων, που κατευθύνουν τα νήματα στην Εκκλησία έχουν ήδη επιλέξει τον διάδοχο διότι έτσι αποφάσισε η καθηγήτρια–ιατρός του Αρχιεπισκοπικού περιβάλλοντος μετά του Γέροντος Επισκόπου της οικογενείας των Βοιωτών. Το άκρον άωτον της Συνοδικότητας για την οποία εμάχετο κάποτε ο Αρχιεπίσκοπος.
Η Ιεραρχία θα υπακούσει και θα εκτελέσει την επιθυμία του περιβάλλοντος εν λευκώ, με την προοπτική να δώσει ίσως στο μέλλον κάποιο κοκαλάκι σε αυτόν που θα ζητήσει κάτι για κάποιο από τα παιδιά του.
Για να καταλάβουμε πως λειτουργεί το σύστημα αρκεί να αναφέρουμε οτι τα από την πλευρά του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου και εκ των λεγομένων Βοιωτών έχουν εκλεγεί μέχρι στιγμής οι εξής:
Θηβών Γεώργιος, Ιλίου Αθηναγόρας, Κιλκισίου Εμμανουήλ, Αργολίδος Νεκτάριος, Τανάγρας Πολύκαρπος, Νέας Ιωνίας Γαβριήλ, Ιωαννίνων Μάξιμος και Μεθώνης Κλήμης.Ο εκλεγείς από τα χρόνια Χριστοδούλου Επίσκοπος Φαναρίου Αγαθάγγελος– που ανήκει στους Βοιωτούς– έκανε το “λάθος” να δείξει τί αξίζει και να προαχθεί σε Επίσκοπο τότε που …δεν έπρεπε( επί Χριστοδούλου). Γιαυτό για να τον τιμωρεί τον αφήνει προς το παρόν στάσιμο!
Και αντ´ αυτού προάγεται, όπως όλα δείχνουν μέσα στον Μάρτιο, σε Μητροπολίτη αυτός που πιθανόν να φορούσε ακόμη κοντά παντελόνια όταν άλλοι κληρικοί μας, είναι ήδη μέσα στη Σύνοδο εδώ και 23 και 20 και 17 χρόνια. Και θα τον δούν αυτόν αύριο να εξέρχεται του Συνοδικούς Μεγάρου που συνυπηρετούν ως εκλεγμένος Αρχιερεύς.
Αυτή είναι δυστυχώς η κατάσταση που επικρατεί στην Εκκλησία μας.
Για να αλλάξει η ροή των πραγμάτων και να ανατραπεί αυτή τη κακή και εν πολλοίς παθογενής συνήθεια θα πρέπει να γίνει κάτι τον πολύ δυναμικό.
Είτε οι Μητροπολίτες να απαιτήσουν από την Αρχιεπίσκοπο την μερίδα που ανήκει αναλογικά στον καθένα και όχι μόνο σε αυτούς που είναι κοντά στον εκάστοτε Πρώτο. Είτε κάποιοι Μητροπολίτες που βλέπουν την παθογένεια του συστήματος, θα ορίσουν τους κανόνες του εκκλησιαστικού παιγνίου εξ αρχής!
Αν δεν συμβεί αυτό και συνεχιστεί η αδικία που συντελείται σήμερα στη Θεσσαλονίκη και στις άλλες Μητροπόλεις τότε η αλλαγή θα έλθει από άλλη πόρτα!
