Του Παναγιώτου Β. Σελίμου
Με αφορμή τη νέα απειλή του COV19 που μαστίζει την ανθρωπότητα το τελευταίο διάστημα, πολλοί ήσαν αυτοί, οι οποίοι δράττοντας την ευκαιρία έσταξαν όλη τη χολή τους κατά της Εκκλησίας και ως άλλοι Νέρωνες κατηγόρησαν – και συνεχίζουν να το κάνουν – τους χριστιανούς και την ανάγκη τους να συμμετέχουν στη λατρευτική και μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας, ως πράξη επιζήμια για την δημόσια υγεία. Μάλιστα σε αυτήν την πολεμική προσπάθεια τους αντιπαραθέτουν τον «επιστημονικό λόγο». Γεννάται, λοιπόν, ένα μεγάλο ερώτημα: τι είναι τέλος πάντων η πίστη και η Θεολογία;
Δυστυχώς έχει επικρατήσει μια λαθεμένη αντίληψη, ότι η θεολογία ασχολείται με το μεταφυσικό, το υπερβατικό, με αυτό το οποίο δεν κατανοεί η λογική. Η δε πίστη στο Θεό αφορά τους απλούς ή καλύτερα τους απλοϊκούς ανθρώπους και κινείται αποκλειστικά από το συναίσθημα και όχι από το νου. Εν ολίγοις, η θεολογία υποβιβάζεται μπροστά στην ανθρώπινη πρόοδο και θεωρείται ως κάτι το μη αναγκαίο, αφού η ανθρωπότητα μπορεί να πορευθεί και χωρίς τον Θεό.
Κι όμως αυτή η τοποθέτηση είναι πέρα για πέρα άτοπη. Η πίστη είναι λογική, γιατί ειδάλλως όλοι θα είχαμε την δικαιολογία να μην πιστέψουμε σε κάτι που δεν κατανοεί ο λόγος μας. Ο ανθρώπινος νους, ως πλασμένος από το Θεό φτάνει ως εκεί που χρειάζεται, ούτως ώστε να Τον (ανα)γνωρίσει, ως τον Πλάστη του και την πηγή της υπάρξεως του και να πιστέψει. Πάντοτε ο Θεός στη φύση Του θα είναι ακατάληπτος και το μόνο που θα μπορεί να κατανοήσει ο άνθρωπος θα είναι η ακαταληψία Του, ,όπως λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Αυτό, όμως δεν αποτελεί εμπόδιο στο να πιστέψουμε, αφού η παρουσία του Θεού στην κτίση αρκεί για αυτόν που θέλει να πιστέψει. Ομοίως και η θεολογία δεν ασχολείται με κάτι το αφηρημένο και υπέρλογο – ή ακόμη και παράλογο για κάποιους. Κάνει λόγο για το Θεό, το πώς ενεργεί και την σχέση του Θεού με τον άνθρωπο, ως την πιο φυσική και λογική σχέση και την κατ εξοχή κοινωνία.
Δεν μπορεί επομένως μια επιστήμη να αναιρεί τον λόγο της Εκκλησίας, καθότι και η θεολογία αποτελεί επιστήμη. Έκαστη οφείλει να κινείται στο δικό της χώρο και να απαντά σε θέματα που άπτονται της φύσεως της. Αυτό το λέγω καθώς πολλοί σήμερα, ακόμη και ιατροί, βυθισμένοι στον ανθρώπινο ορθολογισμό και χρίζοντας τους εαυτούς τους ως ειδήμονες επί παντός επιστητού, τολμούν να κάνουν λόγο για το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας και να αποτρέπουν τους πιστούς να μεταλαμβάνουν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Η ενέργεια αυτή εκτός από καθαρά βλάσφημη, από θεολογικής πλευράς, προσβολή της θρησκευτικής ελευθερίας από νομικής, αποτελεί και αντιεπιστημονική θέση σε επίπεδο επιστημονικό, καθώς εμπλέκεται, για να το πω απλά, σε ξένα χωράφια.
Η Εκκλησία έχει μια εμπειρία δυο χιλιάδων ετών, η οποία δεν την πρόδωσε, δεν μπορεί να αμφισβητείται λοιπόν από κανέναν, από τη στιγμή μάλιστα που οι ίδιοι οι επιστήμονες, μη γνωρίζοντας τη φύση του ιού, μεταβάλλουν συνεχώς τις απόψεις τους, στηριζόμενοι σε νέα δεδομένα. Και αυτό είναι απολύτως λογικό και κατανοητό, διότι έτσι κινείται η ανθρώπινη επιστήμη. Εμείς όμως ως Εκκλησία επειδή ακριβώς γνωρίζουμε τον Υιό και την μέγιστη ωφέλεια που προσφέρει η μετάληψη του αχράντου Σώματος Του και του τιμίου Του Αίματος, δεν επιτρέπουμε σε κανέναν να μας αποτρέπει να συνεχίζουμε να κοινωνούμε και αυτό όχι σε επίπεδο δικαιωμάτων, αλλά σε επίπεδο ανάγκης. Ο Χριστιανός έχει την ανάγκη της Θείας Ευχαριστίας, όπως ο οργανισμός έχει την ανάγκη της τροφής.
Μπορούν να γραφούν τόμοι ολόκληροι πάνω σε αυτά τα θέματα, θα κλείσω όμως λέγοντας πως ο πιστός χριστιανός δεν είναι ο ανόητος και αγαθούλης άνθρωπος, όπως πολλοί θέλουν να περάσουν ως αντίληψη για λόγους, που οι ίδιοι γνωρίζουν. Ο χριστιανός ακριβώς επειδή έχει νου, ή καλύτερα χρησιμοποιεί ορθά τον νου του και δεν πέφτει σε αυτόν το αλαζονικό εγωκεντρισμό και ορθολογισμό, του οποίου βλέπουμε όλοι καθημερινά τις τραγικές συνέπειες, έχει καταλάβει το νόημα της ύπαρξης του και έχει καταλάβει πως το Ποτήριο της Ζωής είναι ακριβώς αυτό που λέει η λέξη, η ίδια η Ζωή, ο Ιησούς Χριστός. Ας σταματήσουν επιτέλους να τα βάζουν με την Εκκλησία. Κανένας θεομάχος δεν κατάφερε να νικήσει το Σώμα του Χριστού – και η ιστορία είναι γεμάτοι από παραδείγματα – γιατί όπως λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, όποιος χτυπά την Εκκλησία είναι σα να κλωτσά καρφιά με γυμνά πόδια. Νομίζω το ποιος θα ματώσει όλοι το καταλαβαίνουμε…