ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ Μ.ΤΖΟΥΜΑ
Η ιστορία γράφεται πάντα με πραγματικά γεγονότα, που στο πέρασμα του χρόνου γίνονται άλλοτε παραδείγματα προς μίμηση, κι άλλοτε παραδείγματα προς αποφυγή.
Και στην εποχή τώ μυρμηγκιών προσβλέπουμε στα λιοντάρια!
Και το είδος αυτό, τελεί πλέον εν ανεπαρκεία, στην σημερινή εποχή.
Από τον Αύγουστο του 1986, ξεκίνησε η διένεξη μεταξύ Εκκλησίας και Κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου, για το θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας, το οποίο σύμφωνα με το νόμο Τρίτση, περνούσε μονομερώς και ετσιθελικώς στο κράτος!
Από τότε ξεκίνησαν μαραθώνιες συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών, για να βρεθεί μία χρυσή τομή!
Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της Εκκλησίας, για να βρεθεί μία συμβιβαστική λύση, αποδεκτή και από τις δύο πλευρές, η τότε ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, υπό τον Αντώνη Τρίτση, επέμενε στην επιβολή μονομερούς λύσης του θέματος!
Η Εκκλησία τότε αντέδρασε δυναμικά! Ηταν μία περίοδος κατά την οποία η Εκκλησία βγήκε διπλά ενωμένη και της δόθηκε η ευκαιρία να αναδείξει τις προσωπικότητες εκείνες Ιεραρχών που θα διαδέχονταν τον Μακαριστό Σεραφείμ! Δεν είναι τυχαίο που τα τρία, από τα τέσσερα μέλη της Επιτροπής διαλόγου της Εκκλησίας– οι τότε Δημητριάδος Χριστόδουλος, Αλεξανδρουπόλεως Ανθιμος, Θηβών Ιερώνυμος και Τρίκκης Αλέξιος– ήταν υποψήφιοι για τον Αρχιεπισκοπικό θρόνο το 1998 και οι δύο εξ αυτών– Χριστόδουλος και Ιερώνυμος– εξελέγησαν Αρχιεπίσκοποι μέσα σε 10 χρόνια ο ένας από τον άλλον και ο Ανθιμος έγινε Θεσσαλονίκης.
Επανερχόμενοι στην ιστορική μας αφήγηση να θυμίσουμε οτι σαν σήμερα, 13 Μαρτίου 1987, έγινε η πρώτη μεγάλη λαοσύναξη στην πλατεία Συντάγματος, με ομιλητή τον τότε Μητροπολίτη Δημητριάδος Χριστόδουλο, ο οποίος απευθύνθηκε στο λαό, από το κτίριο των σχολών Ωμέγα( νύν Public).
Ηταν η πρώτη φορά. που η Εκκλησία- κλήρος και λαός μαζί- έδειχνε τη δύναμή της σε μία καθεστωτική αντίληψη μίας απόλυτης πολιτειοκρατίας που ήθελε να επιβάλλει ο αείμνηστος Αντώνης Τρίτσης, χωρίς να έχει υπολογίσει σωστά τα πράγματα!
Ο αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ σε μία από τις συναντήσεις που έγιναν για το θέμα αυτό, είχε πεί τότε το περίφημο:
— “Βρε τα καλά κομμάτια γής που είχαμε κάποτε, μας τα πήρατε, πάλι εσείς, για να μισθοδοτήσετε τον ιερό κλήρο! Και αυτό που κάνετε τώρα και πάτε κόντρα στην Εκκλησία, είναι μία τρέλα, γιατί για να κερδίσετε μερικά βοσκοτόπια θα χάσετε πολλά περισσότερα που δεν τα υπολογίσατε! ”
Και αυτό, όταν το έλεγε ο Σεραφείμ,μπορεί μα μην το ” έπιασε ” ο Τρίτσης, το κατάλαβε όμως, και μάλιστα πολύ καλά, μετά τη λαοσύναξη της 13ης Μαρτίου 1987, ο τότε Πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου. Γιαυτό και λίγο αργότερα απέσυρε αμέσως το νόμο Τρίτση. Αυτό οδήγησε σε παραίτηση τον Υπουργό, η οποία αρχικά δεν έγινε αποδεκτή από τον τότε Πρωθυπουργό! Έγινε όμως αποδεκτή λίγους μήνες αργότερα.
Η πρώτη αυτή διένεξη της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, μεταξύ Εκκλησίας και Κράτους, έδωσε την ευκαιρία να βγούνε τα ανάλογα συμπεράσματα χρήσιμα και στις δύο πλευρές. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που ο Ανδρέας Παπανδρέου μέχρι το 1996, που παρέδωσε την εξουσία στον Κ. Σημίτη δεν επανέφερε ποτέ πια το θέμα αυτό! Και όχι μόνο! Αντιθέτως έδωσε το πράσινο φώς στους αρμόδιους υπουργούς και χρηματοδότησαν γενναιόδωρα τότε τις εκδηλώσεις που έγιναν για τα 900 χρόνια της Αποκαλύψεως του Ιωάννη στην Πάτμο.
Παράλληλα η διένεξη αυτή έδωσε την ευκαιρία να αναδειχθεί η νέα γεννιά Ιεραρχών που μέχρι και σήμερα , τριάντα χρόνια μετά, καθορίζει τις εξελίξεις στην Εκκλησία της Ελλάδος.
Βλέποντας κανείς τα γεγονότα αυτά από απόσταση και κρίνοντάς τα με την ψυχραιμία της απόστασης του χρόνου, μπορεί με πλήρη νηφαλιότητα να πεί οτι δυστυχώς σήμερα η Εκκλησία μας, δεν έχει αναδείξει προς το παρόν ανάλογες δυνατές προσωπικότητες νέων Ιεραρχών, οι οποίες μπορούν να ορθώσουν το ανάστημά τους και να αρθρώσουν λόγο και να βγούν προς τα έξω και να πάρουν πάνω τους όλα αυτά που κυοφορούνται με πλήρη …μυστικοπάθεια, στο χώρο της Εκκλησίας, τα οποία δυστυχώς αντιμετωπίζονται παθητικά και σιωπηλά.
Η επέτειος αυτή μας δίνει την ευκαιρία να σκεφθούμε και να κρίνουμε αντικειμενικά τα γεγονότα που σημάδεψαν μία ολόκληρη εποχή και να ατενίσουμε το μέλλον με τα ανάλογα αισθήματα αισιοδοξίας ή –φεύ–απαισιοδοξίας!
