Του π. Ηλία Μάκου
Έχουν περάσει 15 χρόνια από το θάνατο του αειμνήστου Αρχιεπισκόπου Αθηνών κυρού Χριστοδούλου και η θύμησή του, αντί να αδυνατίζει, ενδυναμώνει. Έβγαλε μια φωνή, μάλλον μια κραυγή, γεμάτη αγωνία, σε μια εποχή δύσκολη για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία. Και αυτή η φωνή, η κραυγή ακούγεται και σήμερα και εναντιώνεται στο ιδεολογικό λαθρεμπόριο, στην ένοχη σιωπή, στα ύποπτα σχέδια, στον καιροσκοπισμό, στον πολιτισμό του βουτύρου, στην κατάπτωση ηθών και αξιών, στον κούφιο ευδαιμονισμό, σ’ αυτά δηλαδή, που αποτελούν το δράμα της εποχής μας. Έχοντας ως ύπατη αρχή τον Χριστό, είδε την φθίνουσα πραγματικότητα κατάματα και προσπάθησε να την αναχαιτίσει, καλώντας τους ανθρώπους να μη φοβούνται να ομολογήσουν την πίστη τους, να εκδηλώσουν τον πατριωτισμό τους, να μαρτυρήσουν την αλήθεια. Είχε ως κίνητρό του την αγάπη και στάθηκε δίπλα στους νέους, οι οποίοι τον λάτρεψαν. Δεν ήταν γιατί τους έλεγε ανέκδοτα, όπως αστόχως και απρεπώς υποστήριζαν ορισμένοι, αλλά, γιατί καταλάβαινε τις ανάγκες τους και μιλούσε απευθείας στην ψυχή τους. Σάλπισε με την ευσυνείδητη ζωή του το μήνυμα της ανάτασης και της ανάστασης ο Χριστόδουλος, όσο πιο γοερά και δυναμικά μπορούσε, μέσα σ’ ένα κόσμο ποτισμένο με παράξενες και αντιχριστιανικές αποκλίσεις, με υλιστική νοοτροπία, με κακές συνήθειες. Και κάλεσε και προσ-κάλεσε και προ-κάλεσε τους Έλληνες να σταθούν όρθιοι και να αντιτάξουν άμυνα στα κάθε είδους απειλητικά γιαταγάνια, που γυροφέρνουν πάνω από το κεφάλι τους, γι’ αυτό κάποιοι να ενοχλήθηκαν από το ήθος και την τόλμη του. Μπορεί από ορισμένους να μισήθηκε και να διαβλήθηκε, από πολλούς να θαυμάστηκε, αλλά παρ’ όλα ταύτα επί της ουσίας δεν ήταν σημείο αντιλεγόμενο, γιατί είχε ξεκάθαρες ιδέες, ξεκάθαρο όραμα, ξεκάθαρη πίστη και ξεκάθαρη θέση απέναντι στον εαυτό του και προπαντός απέναντι στους άλλους. Επιδόθηκε σἐναν πολύπλευρο και άγρυπνο αγώνα και αγωνίστηκε σκληρά, προσπαθώντας να βρει τον κρίκο, που θα ένωνε ξανά, με τρόπο γνήσιο, τους Έλληνες με την Ορθοδοξία και την μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας. Μπορεί να πικράθηκε ενίοτε, αλλά δεν κουράστηκε να αγαπά και να μάχεται. Μπορεί να δοκιμάστηκε, αλλά δεν λύγισε, έμεινε ατσαλένιος, δεν κλονίστηκε. Στις δυσκολίες και στον κόπο είχε ένα δραστικότατο αντίδοτο: Την προσήλωσή του καΙ την επίκλησή του στον παντοδύναμο Θεό. Με αισθητή την παρουσία του στο λαό, κράτησε αταλάντευτα στάση ελεύθερη και ασυμβίβαστη απέναντι στο ψέμα και στην αδικία, υπερασπιζόμενος την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Και έσπειρε ένα πολύ βαθύ σπόρο, που υπήρξε σκοπός της ζωής του. Να μη λείψει ο Χριστός από πουθενά. Χριστός στα χείλη. Χριστός στην καρδιά. Χριστός στην παιδεία. Χριστός στο κράτος. Χριστός στα πάντα στη ζωή μας.