Γράφει ο π. Ηλίας Μάκος
Όλα έδειχναν, πριν 30 χρόνια στην Αλβανία, ήδη είχαν δρομολογηθεί εξελίξεις από τις αρχές Νοεμβρίου του 1990, ότι το αθεϊστικό καθεστώς στην Αλβανία θα κατέρρεε.
Οι Ορθόδοξοι στο Μπεράτι, παρότι ο φόβος ακόμη “πλάκωνε” τα πάντα, αποφάσισαν να μη μείνουν βουβοί και ανέκφραστοι.
Συγκρότησαν μια επιτροπή και ανέλαβαν δράση, λίγες ημέρες νωρίτερα, προκειμένου να λειτουργηθούν ανήμερα του αη Σπυρίδωνα στην εκκλησία εκκλησία του, που είχε μετατραπεί σε αποθήκη.
Ο ιερέας π. Πέτρος Σίμσια είχε αποσχηματιστεί από τους άθεους και εργαζόταν ως μηχανικός στο εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας, χωρίς ποτέ να καταφέρουν να σαρώσουν μέσα του την ακλόνητη πίστη του στο Θεό.
Όταν πρωτοαντίκρισε το ναό, είδε αποθηκευμένα στο εσωτερικό του διάσπαρτα διάφορα αντικείμενα και οικοδομικά υλικά ( αξίνα, φτυάρια, τσιμέντο, ασβέστης, άμμος, σανίδες, δοκάρια κ. ά.). Είχαν τοποθετηθεί ράφια στους πλευρικούς τοίχους και καλλιεργούνταν μεταξοσκώληκες, ενώ οι αγιογραφίες ήταν σχεδόν κατεστραμμένες.
Πληγώθηκε η καρδιά του εκείνη τη στιγμή, όπως και οι καρδιές όλων των Ορθοδόξων, που ήταν μαζί του. Θαρραλέα, όμως, προχώρησαν στον καθαρισμό και στην ετοιμασία του ναού.
Δίνοντας το μήνυμα της ελπίδας, αλλά και της αντίστασης κατά της βαρβαρότητας, κατά της άρνησης του Θεού, κατά της ασέβειας, κατά της καταπάτησης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Και όταν ξημέρωσε του αγίου Σπυρίδωνα, ο ιερέας, που έβγαλε τα άμφια από μια κρύπτη, που τα είχε κρυμμένα, έβαλε “Ευλογητός…”.
Πολλοί Ορθόδοξοι συγκεντρώθηκαν στο ναό, ο ένας πάνω στον άλλο, και όλοι μαζί έψαλλαν χαρμόσυνα.
Η έκκλησή τους λιτή, ανθρώπινη κι αντάμα συγκλονιστική. Ν’ ανοίξουν οι εκκλησιές…
Ο ναός του αγίου Σπυρίδωνα έγινε χώρος λατρείας και πάλι. Η καμπάνα χτύπησε. Ο Χριστός θριάμβευσε για μια ακόμη φορά. Ο Σταυρός Του ξαναστήθηκε. Η Εκκλησία της Αλβανίας άρχισε να ξαναβγαίνει από τις κατακόμβες.