Το έθιμο

Πάσχα στη Χίο σημαίνει ρουκετοπόλεμος!

Ένα έθιμο που παρόλα τα εμπόδια που συνάντησε, όχι μόνο επιβίωσε μέχρι σήμερα, αλλά με το πέρασμα του χρόνου έχει κερδίσει θαυμαστές από όλα τα μέρη του κόσμου.

Ιστορία του Εθίμου

Ένας «πόλεμος» ανάμεσα σε δύο ενορίες του Βροντάδου, αυτήν του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερειθιανής. Το έθιμο αυτό έχει τις ρίζες του στην Τουρκοκρατία, δεν υπάρχουν όμως σαφείς πληροφορίες για το πότε και πως ακριβώς ξεκίνησε. Ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε για την ιστορία του εθίμου πριν το 1950. Μαρτυρίες λένε ότι στα παλιά χρόνια τα παιδιά – τα Βρονταδουσάκια – των δύο ενοριών έπαιζαν πετροπόλεμο με σφεντόνες. Είναι πιθανό, η αιτία του πετροπόλεμου να ήταν το γεγονός ότι ο οικισμός του Αγίου Μάρκου ήταν νεότερος από αυτόν της Παναγίας της Ερειθιανής κι αυτό δημιούργησε αντιπαλότητες στα παιδιά και άναβε τα αίματα. Ίσως λοιπόν στις φιλονικίες αυτές να ενεπλάκησαν κάποια στιγμή και μεγαλύτεροι κυρίως κατά τη περίοδο του Πάσχα.

Τις σφεντόνες αντικατέστησαν τα κανονάκια. Στην αρχή έριχναν κανονιές για να γιορτάσουν την Ανάσταση. Τα κανονάκια αυτά τα έφερναν οι Βρονταδούσοι ναυτικοί ( υπήρχαν στα εμπορικά πλοία για λόγους ασφάλειας) από τα πλοία τα οποία παροπλίζονταν. Έστηναν τα κανόνια στις αυλές των εκκλησιών κι άρχιζαν να ρίχνουν κανονιές η μια εκκλησία στην άλλη. Τα κανόνια αυτά που τα έλεγαν τρυμπούνια τα γέμιζαν με πυρίτιδα, βαρούσαν την ώρα της Ανάστασης και με τον δυνατό κρότο προσπαθούσαν να σπάσουν η μια εκκλησία τα τζάμια της άλλης. Εκτός από τα κανονάκια χρησιμοποιούσαν και τα «σουρντάδα» δηλαδή δίκανα και κοντόκανα εμπροσθογεμή όπλα.

Αυτό συνεχίστηκε για πολλά χρόνια. Το 1889 το έθιμο θεωρήθηκε επικίνδυνο και απαγορεύτηκε, καθώς για αδιευκρίνιστους λόγους πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις, με τους «αντιπάλους» να χαλάνε τις βοτσαλωτές αυλές των εκκλησιών για να γεμίσουν με βότσαλα τα κανονάκια. Τότε λοιπόν εμφανίστηκαν οι πρώτες ρουκέτες!

Αρχικά τις έφτιαχνε το εργαστήριο του πυροτεχνουργού Κορακάκη που είχε τη συνταγή από την Ιταλία. Πρώτοι τον ανακάλυψαν οι ενορίτες του Αγίου Μάρκου, οι οποίοι άφησαν να διαρρεύσει το μυστικό τους και στους ενορίτες της Παναγίας της Ερειθιανής. Αργότερα γύρω στο 1900 κατασκευάζονταν από τους ίδιους τους κατοίκους των δύο ενοριών. Από τότε και μέχρι το 1950 οι ρουκέτες ρίχνονταν από τις σκεπές των εκκλησιών. Όμως επειδή προκαλούνταν ζημιές και ήταν επικίνδυνο για τους ρουκετατζήδες άρχισαν να τις εκτοξεύουν από τα γύρω χωράφια. Το έθιμο κινδύνεψε αν σβήσει κατά τα χρόνια της γερμανικής κατοχής. Διακόπηκε κατά τα πρώτα χρόνια της δικτατορίας. Ξανάρχισε το 1970.