Με τον επικεφαλής της Συροϊακωβιτικής Εκκλησίας Μαρ Ιγνάτιο Εφραίμ Β’ είχε συνάντηση στις 10 Νοεμβρίου 2015 ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλος στην Πατριαρχική και Συνοδική κατοικία της Ιεράς Μονής Αγίου Δανιήλ Μόσχας.

Επίσης συμμετείχαν ο Μητροπολίτης Βαγδάδης και Μπάσρας Μαρ Σεβέριος Χάβα, ο Διευθυντής της Πατριαρχικής κουρίας και Προϊστάμενος του Γραφείου Οικουμενικών Σχέσεων της Συροϊακωβιτικής Εκκλησίας Μητροπολίτης Μαρ Διονύσιος Ιωάννης Καβάκ, ο ἐν Κωνσταντινουπόλει Πατριαρχικός βικάριος αρχιεπίσκοπος Μαρ Φιλόξενος Ιουσούφ Τσετίν κα.

Από την Ορθοδοξη Εκκλησία της Ρωσίας συμμετείχαν ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, ο Αναπληρωτής Πρόεδρος του ΤΕΕΣ Αρχιμανδρίτης Φιλάρετος Μπουλέκωφ, ο Ιερομόναχος Στέφανος Ηγκούμνωφ, Γραμματέας του ΤΕΕΣ επί των διαχριστιανικών σχέσεων.

«Μετά χαράς από καρδίας καλωσορίζω τόσο Εσάς όσο και την τιμία συνοδεία Σας στη Μόσχα», ανέφερε απευθυνόμενος προς τον Αγιώτατο Πατριάρχη Μαρ Ιγνάτιο Εφραίμ Β’ ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος και τόνισε ότι πρόκειται για πρώτη μετά το διάστημα 27 ετών επίσκεψη του αρχηγού της Συροϊακωβιτικής Εκκλησίας στο Πατριαρχείο Μόσχας. Την τελευταία φορά ήταν ο μακαριστός Πατριάρχης Μαρ Ιγνάτιος Ζάκκας Α’ Ίβας ο οποίος βρέθηκε στη Μόσχα το 1988 για να συμμετάσχει στους εορτασμούς της χιλιετηρίδος Βαπτίσεως των Ρως.

Σύμφωνα με τον κ. Κύριλλο οι σχέσεις μεταξύ των δύο Εκκλησιών ακολούθησαν ανοδική πορεία κατά το δεύτερο ήμισυ του Κ’ αιώνα και θα ήταν λάθος να πιστεύει κανείς ότι μέχρι τότε δεν υπήρχαν επαφές μεταξύ των Ορθοδόξων χριστιανών της Ρωσίας και των εκπροσώπων της Σιροϊακωβιτικής Εκκλησίας. «Αμέσως μετά τον εκχριστιανισμό των προγόνων μας μεγάλος αριθμός αυτών κατεύθυναν τα βήματά τους προς τη Μέση Ανατολή. Εκεί στη Συρία, την Παλαιστίνη και το Ιράκ οι άνθρωποί μας κατά τη μετάβασή τους στα ιερά προσκυνήματα είχαν επαφές με την Εκκλησία σας. Και αυτές οι σχέσεις ήταν σχέσεις της καρδιάς, σχέσεις επαφής των προσκυνητών με την Εκκλησία σας», ανέφερε ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος και υπενθύμισε ότι κάθε φορά στις μεταγενέστερες εποχές όταν απειλείτο η ζωή των χριστιανών της Μέσης Ανατολής η Ρωσία θεωρούσε καθήκον της να τους στηρίζει.

Σήμερα οι χριστιανικές κοινότητες της Μέσης Ανατολής βιώνουν πάρα πολύ δύσκολη εποχή, υπογράμμισε ο Πατριάρχης Κύριλλος, «αυτά τα δεινά δύνανται να συγκριθούν με τα δεινά των πρώτων χριστιανών, οι οποίοι υπέστησαν διώξεις από τις Ρωμαϊκές αρχές. Υπάρχουν όμως και μερικές διαφορές: δεν κατεδάφιζαν οι Ρωμαίοι τις οικίες, ούτε εξαφάνιζαν χωριά, ενώ οι σημερινοί εχθροί του χριστιανισμού κατεδαφίζουν σπίτια, εξαφανίζουν ολόκληρα χωριά και διώχνουν χιλιάδες χριστιανούς από τις εστίες τους», είπε ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος.

Ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας υπενθύμισε τα τρομακτικά στατιστικά στοιχεία σχετικά με τους θανάτους, με όσους χριστιανούς υπέστησαν διώξεις και εξαναγκάσθησαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος εξέφρασε έντονη ανησυχία για τον Μητροπολίτη της Συροϊακωβικτικής Εκκλησίας Μαρ Γρηγόριο Ιωάννη Ιμπραίμ, τον οποίον γνώριζε προσωπικά για αρκετές δεκαετίες. Απήχθη μαζί με τον Μητροπολίτη Χαλεπίου Παύλου του Πατριαρχείου Αντιοχείας στη βορειοανατολική Συρία πριν από δύο χρόνια και οι δυο αγνοούνται μέχρι σήμερα.

Αφού αναφέρθηκε στην επίσκεψή του στη Συρία και το Λίβανο το Νοέμβριο 2011 ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος τόνισε: «Συναντήθηκα με τους ηγέτες των χριστιανικών κοινοτήτων και ακόμα τότε οι χριστιανοί μας αδελφοί ομολογούσαν ότι ο πόλεμος αυτός θα είχε ολέθριες συνέπειες για τον χριστιανικό πληθυσμό. Άκουσα κάτι θαυμαστό από εκπροσώπους των χριστιανικών κοινοτήτων, οι οποίες εκ παραδόσεως ήταν στενώς συνδεδεμένες με τη Δύση, ότι δηλαδή η Δύση τους άφησε στην τύχη τους και ούτε τους προστάτευε, χωρίς να αναφερθώ σε χριστιανούς, οι οποίοι εκ παραδόσεως δεν ήταν συνδεδεμένες με τη Δύση». Αυτά συνεκίνησαν βαθύτατα τον κ. Κύριλλο, ο οποίος έκτοτε πράττει το παν προκειμένου να κινητοποιήσει τους ανθρώπους να προστατεύουν τους χριστιανούς της Μέσης Ανατολής.

Η Ιερά Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας επανειλημμένως προέβαινε σε δηλώσεις επί του θέματος ενώ ο ίδιος ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος αναφέρεται στο πρόβλημα κατά τις συναντήσεις του με αρχηγούς κρατών και επικεφαλής των διεθνών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένης και της κρατικής ηγεσίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Το 2013 οι Προκαθήμενοι και οι αντιπρόσωποι όλων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, οι οποίοι συμμετείχαν στους εορτασμούς της επετείου 1025 ετών από Βαπτίσεως των Ρως υπέβαλαν αίτηση στον κ. Β. Πούτιν για να πράξει το παν προκειμένου να τερματίσει τη δίωξη σε βάρος των εθνοθρησκευτικών μειονοτήτων στη Μέση Ανατολη.

Συνεχής είναι και η συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Έτσι το Μάρτιο 2015 με πρωτοβουλία της Ρωσίας, του Βατικανού και του Λιβάνου στα περιθώρια της ΚΗ’ Συνελεύσεως του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ υιοθετήθηκε δήλωση με τίτλο «Υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των χριστιανών και λοιπών κοινοτήτων και ιδίως στη Μέση Ανατολή». «Αξιοθαύμαστο είναι, αλλά γεγονός ότι ήταν η πρώτη έκφραση της κατανοήσεως του υφισταμένου προβλήματος απο τη διεθνή οινότητα, τόνισε ο Πατριάρχης Κύριλλος. Ενώ επί τέσσαρα χρόνια «δεν συνέβη τίποτε» και ελάχιστοι ήταν όσοι μιλούσαν για τα δεινά των χριστιανών. Γνωρίζυομε ότι όταν πρόκειται για περιπτώσεις διακρίσεως και για άλλους τινές λόγους η διεθνής κοινότητα εξεγείρεται εύκολα και υιοθετεί αποφασιστικές δηλώσεις και διακηρύξεις, ενώ ἐν προκειμένῳ δεν επράχθη τίποτε παρόμοιο για να προστατευθούν οι χριστιανοί της Μέσης Ανατολης…»

Επίσης ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος ενημέρωσε τον υψηλό προσκεκληένο για τη δράση της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας για τη διοργάνωση και την αποστολή της ανθρωπιστικής βοήθειας στην εμπερίστατη περιοχή. Το φορτίο διατίθεται υπέρ του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Αντιοχείας και πασης Ανατολής Ιωάννη Ι’και του Αρχιμουφτή της Συρίας για την περαιτέρω διανομή στους ενδεείς.

«Ξέρουμε ότι ταλαιπωρήθηκε πολύ και πολλά έχασε η Συροϊακωβιτική Εκκλησία ως αποτέλεσμα αυτού του πολέμου και αυτό αφορά ιδιαίτερα τις περιοχές Χαλεπίου και Χομς. Μεταξύ άλλων υπέση ζημιές ο γνωστός Ιερός Ναός Ουμ Ζεϊνάρ, όπου ευρίσκεται τεθησαυρισμένο τεμάχιο της Αγίας Ζώνης της Παναγίας. Είμαστε ενήμεροι για τα μεγάλα δεινά της κοινότητάς Σας ως συνέπεια των σημερινών εξελίξεων στη Συρία».

Ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλος εξέφρασε την ελπίδα ότι η παρούσα συνάντηση θα συντελούσε στις σχέσεις μεταξύ των δύο Εκκλησιών και την βελτίωση της καταστάσεως των χριστιανών στη Μέση Ανατολή.

Αντιφωνώντας ο αρχηγός της Συροϊακωβιτικής Εκκλησίας ανέφερε: «Εκ μέρους των αδελφών μου και προσωπικά επιτρέψτε μου να Σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση να επισκεφθούμε την αδελφή Εκκλησία της Ρωσίας, η οποία είναι πάντοτε ο προσανατολισμός μας και ιδιαίτερα κατά τις εμπερίστατες συνθήκες στις οποίες έχουμε περιέλθει σήμερα. Αφίχθημεν από τη Δαμασκό, το αρχαιότερο κατοικημένο σημείο του πλανήτου μας, την πόλη του Αγίου Αποστόλου Παύλου, του Αγίου Ανανία και πολλών άλλων αγίων. Φθάσαμε εδώ με τον πόνο του Συριακού λαού, τις προσδοκίες και τις ελπίδες του».

Ο Πατριάρχης Μαρ Ιγνάτιος Εφραίμ Β’ αναφέρθηκε στις κακουχίες των λαών της Συρίας και του Ιράκ και τόνισε: «Ταλαιπωρούμεθα εξαιτίας εξαπλώσεως της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού, οι οποέις έχουν την έξωθεν προέλευση. Ιδιαίτερα απειλείται η παρουσία των χριστιανών στη Μέση Ανατολή».

«Δεν είναι η πρώτη φορά που ερχόμαστε στη Ρωσία και καταφεύγουμε για την υποστήριξη μία χαλεπή εποχή, υπενθύμισε ο Συροϊακωβίτης Πατριάρχης. Φέτος συμπληρωνονται 100 χρόνια της γενοκτονίας των χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Προ εκατονταετίας πολλοί εκπρόσωποι της Συροϊακωβιτικής κοινότητας επίσης βρήκαν τη σωτηρία τους στη Ρωσία, γλιτώνοντας την τρομοκρατία και τους φόνους με στόχαστρο τους χριστιανούς. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε την Υμετέρα Αγιότητα για την συμπαράστασή Σας αυτή τη δύσκολη στιγμή. Είμαστε ευγνώμονες για τις συνεπείς δηλώσεις για την προστασία μας και για τις προσπάθειες ειρηνικής διευθετήσεως της συγκρούσεως στη Συρία καθώς και για την ανθρωπιστική βοήθεια, την οποία παρέχει η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας στο λαό μας».

Επίσης ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μαρ Ιγνάτιος Εφραίμ Β’ μετ΄ευγνωμοσύνης αναφέρθηκε στο Γράμμα του Αγιωτάτου Πατριαρχού Κυρίλλου προς τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπ. Ομπάμα με θέμα τη Συρία, καθώς και στις πολλές ειρηνικές πρωτοβουλίες σχετικά με τη σύγκρουση στη Συρία, τις οποίες ανέλαβε η Ρωσική Εκκλησία.

«Μέσω από Εσάς και την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας η οποία είναι ψυχή του Ρωσικού λαού, θέλουμε να ευχαριστήσουμε ολόκληρο τον λαό σας για την υποστήριξη. Ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη οφείλουμε για την στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας, για τα θύματά σας και για την υποστήριξή σας για την αντιμετώπιση αυτών των δεινών περιστάσεων. Θέλουμε να Σας διαβεβαιώσουμε ότι το μεγαλύτερο μέρος του Συριακού λαού όπως και του Ιράκ είναι ευγνώμονες για τις προσφορές αυτές και τη βοήθεια».

«Όσον δεν αφορά τους χριστιανούς αποτελούν αντικείμενο διώξεων όχι μόνο επείδή αρνήθηκαν να στηρίξουν τη λεγόμενη επανάσταση και να συνταχθούν με την αντιπολίτευση, αλλά και είναι παραμένουν χριστιανοί. Έχουν καταστραφεί ολοσχερώς εκατοντάδες αρχαίες Εκκλησίες και Ιερές Μονές και έχουν σκοτωθεί χιλιάδες άνθρωποι».

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μαρ Ιγνάτιος Εφραίμ Β’ εξέφρασε τις εντυπώσεις του για την πρόσφατη επίσκεψη στην αρχαία πόλη Σαραδα, μνεία της οποίας υπάρχει ακόμα στην Παλαιά Διαθήκη. Εκεί κατοικεί μια Συροϊακωβιτική κοινότητα 50 χιλιάδες άτομα. Τον Οκτώβριο 2013 η ομάδα «Τζαμπχάτ αλ Νούσρα» προέβη σε επίθεση κατά της πόλεως προκαλώντας 48 θανάτους. Οι ένοπλες δυνάεις της Συρίας απελευθέρωσαν την πόλη και οι άνθρωποι επανήλθαν στις εστίες τους. Από την τελευταία όμως εβδομάδα η πόλη απειλείται από την ομάδα του «Ισλαμικού κράτους», η οποία κατέλαβε ένα μικρό χωριό πλησίον Σαραδα και κατεδάφισε την εκεί Ιερά Μονή Αγίου Ηλιού. «Καταφέραμε και απομακρύναμε τους γέροντες, τα γυναικόπαιδα, ενώ ο νέοι έμειναν μέσα για να υπερασπίσθούν την πόλη. Δόξα τῳ Θεῳ ότι αυτοί οι νέοι με υποστήριξη των άλλων κοινοτήτων από όλη τη Συρία, ακόμα και χριστιανικών, απέκρουσαν την επίθεση του «Ισλαμικού κράτους» κατά του Σαραδα…Κατά τη γνώμη μου η πόλη γλίτωση εν πολλοίς διότι οι άνθρωποι έχουν ελπίδα εξαιτίας της στρατιωτικής επιχειρήσεως της Ρωσίας στη Συρία».

Επίσης ο Αγιώτατος Πατριάρχης Εφραίμ επέστησε την προσοχή στο προσφυγικό. Πολλοί πρόσφυγοι προέρχονται από τις υπό δίωξη χριστιανικές κοινότητες. «Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας περισσότεροι από 40% χριστιανοί έχουν εγκαταλείψει τη Συρία». Επίσης αναφέρθηκε στην απώλεια των προσφύγων κατά τις προσπάθειες να βρεθούν στην Ευρώπη.

«Όλα αυτά επηρεάζουν με τρόπο αρνητικό την Εκκλησία και την κοινότητά μας. Πολλοί εκ των αδελφών μας αρχίζουν να απελπίζονται. Αναρωτιούνται για το μέλλον τους εάν μπορούν να μείνουν στις εστίες τους όπου επί χιλιετίες προ χριστιανισμού, μετά το χριστιανισμό και με την ανάδειξη του ισλάμ κατοικούσαν οι πρόγονοί τους. Και αυτό δεν συμβαίνει μόνο στη Συρία. Στο Ιράκ στην Κοιλάδα της Νινευής ἐν ρίπῃ οφθαλμού 150 χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους και τώρα εγκαταστάθηκαν στις κατασκηνώσεις προσφύγων στο κουρδικό μέρος της χώρας. Επί ενάμιση χρόνο αναμένουν την υποσχόμενη από τη Δύση βοήθεια και δεν έχει έλθει ακόμα».

«Οταν πρόκειται για τους ανθρώπους χωρίς πετρέλαιο και φυσικούς πόρους, αποδεικνύεται ότι η οι χώρες αυτές οι μεγάλες δυνάμεις δεν ενδιαφέρονται για την τύχημας, παρόλο που κι εμείς είμαστε άνθρωποι, τόνισε ο Πατριάρχης Εφραίμ Β’. Εξαίρουμε τη θέση του Ρωσικού λαού και της Ρωσικής Εκκλησίας. Έχουμε ελπίδα ότι θα ζήσουμε εν ειρήνῃ και ασφαλείᾳ στη γη των προγόνων μας».

Τέλος οι Προκαθήμενος συζήτησαν τις προοπτικές αναπτύξεως του διμερούς διαλόγου και το ενδεχόμενο συμβολής και των δύο Εκκλησιών στην εντατικοποίηση της συζητήσεως μεταξύ των Ορθοδόξων και των Αρχαίων Ανατολικών Εκκλησιών, η οποία διενεργείται από το τέλος της δεκαετίας 1980 στα πλαίσια του επίσημου θεολογικού διαλόγου. Επίσης εθίγησαν και άλλες τινές πτυχές της ενδεχόμενης συνεργασίας μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας και της Συροϊακωβιτικής Εκκλησίας.

Εν κατακλείδι πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή ενθυμίων.