Ο Μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος με συνέντευξή του στον «Ε.Κ.» μίλησε για όλα όσα αφορούν την Κύπρο με την ευθύτητα και αμεσότητα που τον χαρακτηρίζει.
Η συνέντευξη έγινε το βράδυ της Κυριακής εν αναμονή του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα.
Ο Αρχιεπίσκοπος δεν βλέπει λύση στο Κυπριακό και δεν περιμένει τίποτε από την Ελλάδα, αλλά είπε ότι «πρέπει να σταθούμε στα δικά μας πόδια».
Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
«Εθνικός Κήρυκας»: Μακαριότατε σε τι κατάσταση βρήκε η καινούργια χρονιά την Κύπρο;
Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος: Νομίζω ότι είναι η ίδια κατάσταση. Ευελπιστούμε ότι θα αλλάξει προς το καλύτερο, αλλά αυτή τη στιγμή δεν βλέπω έτσι αλλαγή.
«Ε.Κ.»: Θα συναντηθείτε με τον νέο πρωθυπουργό της Ελλάδος τον κ. Τσίπρα, ο οποίος έρχεται στην Κύπρο αύριο;
Χρυσόστομος: Ναι αύριο στις 12:30 θα έχομε συνάντηση όπως είναι το πρόγραμμα.
«Ε.Κ.»: Τι σκοπεύετε περίπου να του πείτε;
Χρυσόστομος: Πρώτα μάλλον θα τον ακούσω μετά προσοχής και όπως πάντοτε με θάρρος θα του πω τις δικές μου απόψεις. Θα του ευχηθώ να πετύχει για το καλό του αδελφού ελληνικού λαού. Αν τα καταφέρει και πετύχει κάτι από την Ευρώπη θα είναι προς πίστη του. Εμείς θα χαρούμε.
«Ε.Κ.»: Τι περιμένει η Κύπρος από την Ελλάδα;
Χρυσόστομος: Στην κατάσταση που βρίσκεται η Ελλάδα δεν νομίζω ότι περιμένομε οτιδήποτε βοήθεια γιατί η Ελλάδα δυστυχώς είναι απερίσπαστη αυτή τη στιγμή και οφείλομε εμείς να αποφασίσομε να σταθούμε στα δικά μας τα πόδια, να μην ζητούμε από κανέναν οτιδήποτε. Ηθική υποστήριξη ναι, αλλά πέραν τούτου δεν νομίζω ότι μπορούμε να ζητούμε οτιδήποτε από την Ελλάδα στο σημείο που βρίσκεται σήμερα.
«Ε.Κ.»: Εννοείτε επειδή η Ελλάδα είναι οικονομικώς εμπερίστατη;
Χρυσόστομος: Ασφαλώς.
«Ε.Κ.»: Δεν πρέπει να τα διαχωρίζουμε αυτά τα δύο, το οικονομικό θέμα και την εξωτερική πολιτική;
Χρυσόστομος: Βέβαια εμείς είμεθα Εκκλησία δεν είμεθα κυβέρνηση, δεν μπορούμε να ζητούμε πράγματα τα οποία μπορεί να οδηγήσουν τα πράγματα σε ακραίες καταστάσεις.
Εμείς εκείνο το οποίο πρέπει να κάνομε ως Κύπρος είναι ότι δεν πρέπει να χάσουμε το νεύρο μας, πρέπει να σταθούμε στα δικά μας τα πόδια, να είμαστε σε μία εθνική εγρήγορση, ακραίες καταστάσεις δεν ωφελούν αυτή τη στιγμή. Από τη στιγμή που η Τουρκία δεν διαθέτει πλατφόρμα και τρυπάνι νομίζω ότι θα πρέπει να παραμείνουμε ατάραχοι και να μη μας ενοχλεί η παρουσία του ‘Barbaros’ ή των πολεμικών πλοίων που το συνοδεύουν.
«E.K.»: Οι πληροφορίες λένε ότι ετοιμάζονται οι Τούρκοι να φέρουν και τρυπάνι, κι αν το φέρον τι θα γίνει;
Χρυσόστομος: Δεν είναι εύκολο πράγμα, είναι τεχνολογία που δεν μπορούν να την αποκτήσουν αμέσως και εμείς νομίζω ότι πρέπει να επισπεύσομε να μειοδοτήσουμε την ΑΟΖ μας σε μεγάλες χώρες τις οποίες η Τουρκία δεν θα μπορέσει να τις επηρεάσει. Οπως είναι το οικόπεδο 12 που ανήκει σε Αμερικανούς και σε Εβραίους και η Τουρκία δεν μπορεί καν να το πλησιάσει, κάπως έτσι πρέπει να κάνουμε και για τα υπόλοιπα και μάλιστα σε μεγάλες χώρες και ευρωπαϊκές και μη ούτως ώστε να αποκλείσομε την επέμβαση της Τουρκίας.
«Ε.Κ.»: Μέσα σ’ αυτές τις χώρες συμπεριλαμβάνετε και τη Ρωσία;
Χρυσόστομος: Γιατί όχι, βεβαίως.
«Ε.Κ.»: Πώς σχολιάζετε την πρόταση του προέδρου κ. Αναστασιάδη για συζήτηση εκκρεμοτήτων που αφορούν το φυσικό αέριο στο τελικό στάδιο των συνομιλιών για το Κυπριακό όταν θα έχουν συμφωνηθεί όλα τα άλλα που αφορούν τη λύση του Κυπριακού;
Χρυσόστομος: Επειδή πιστεύω ότι δεν πρόκειται να συμφωνηθούν όλα εκ των προτέρων λέγω ότι δεν θα φτάσομε σ’ αυτό το σημείο και θέλω να είμαι ειλικρινής σ’ αυτό το θέμα. Ούτε και πίστεψα καμιά φορά ότι θα φτάσομε στο τέλος του εθνικού μας θέματος. Η Τουρκία ζητά τα πάντα, δεν νομίζω ότι στην Κύπρο υπάρχει άνθρωπος που μπορεί να δώσει αυτά που ζητά η Τουρκία, κανένας Πρόεδρος δεν μπορεί να δώσει αυτά που ζητά η Τουρκία.
«Ε.Κ.»: Για την Ομογένεια της Αμερικής τι πιστεύετε;
Χρυσόστομος: Είναι καλά εγκατεστημένοι οι Ελληνες απόδημοι αδελφοί, γνωρίζω πόσο ενδιαφέρονται για τα εθνικά θέματα τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Κύπρο, τους ευχαριστούμε και ευχόμεθα να ανεβαίνουν συνεχώς.
«Ε.Κ.»: Γιατί δεν έχετε έλθει στην Αμερική;
Χρυσόστομος: Είχα μία αντίληψη ότι η επίσκεψη μου εκεί δεν θα προσέφερε τίποτε. Βλέπω και τα συνέδρια που κάνουν και κάνουμε σημειωτόν. Δεν είμαι ευχαριστημένος από αυτές τις καταστάσεις.
«Ε.Κ.»: Εννοείτε τα συνέδρια που κάνουν οι Απόδημοι Κύπριοι εδώ και εκεί;
Χρυσόστομος: Ναι, κάνουν κάθε χρόνο και τα δύο τελευταία χρόνια δεν επιθυμώ να μετέχω και να προσφωνώ το συνέδριο διότι δεν βγαίνει τίποτε.
«Ε.Κ.»: Στον πρώην πρόεδρο τον κ. Χριστόφια από καιρού σε καιρό ασκούσατε κριτική για τα οικονομικά, αλλά και για τα θέματα που αφορούσαν τους χειρισμούς του στο εθνικό θέμα της Κύπρου. Στον σημερινό πρόεδρο τον κ. Αναστασιάδη δεν ασκείτε μία παρόμοια κριτική. Να υποθέσουμε ότι συμφωνείτε με τους χειρισμούς του;
Χρυσόστομος: Είχαμε προεκλογικώς προτού εκλεγεί ο κ. Αναστασιάδης αρκετές συναντήσεις, τις απόψεις μου τις ξέρει καλά. Εκείνο που επανειλημμένως έχω πει ότι δεν πρόκειται να φτάσουν στο τέλος από τη στιγμή που δεν μπόρεσαν να κάνουν ένα έγγραφο πλαίσιο που να κινηθούν μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια οι συνομιλίες πίστευα και πιστεύω ότι ποτέ δεν θα φτάσουν στο τέλος.
Και είχα πει ότι με παρηγορούν δύο θέσεις, η μία αν δεν συμφωνηθούν όλα δεν ισχύει τίποτα και το δεύτερο ότι αν συμφωνηθούν και γίνει απόσχιση εκείνο που θα αποσχιστεί να είναι ψευδοκράτος δεν θα είναι η Κυπριακή Δημοκρατία. Το είπα και στον ίδιον (τον κ. Αναστασιάδη) μη στενοχωριέσαι που δεν θα βρεθεί λύση στο εθνικό πρόβλημα κι εγώ θα ήθελα να διερωτηθείς γιατί δεν το έλυσε ο Μακάριος, ή ο Σπύρος, ή ο κ. Βασιλείου, ο κ. Κληρίδης, ο Παπαδόπουλος, ε, για τον Χριστόφια δεν σου λέγω.
Αρα δεν πιστεύω ότι θα φτάσομε εκεί, ούτε και πιστεύω ότι θα κάνομε ομόσπονδο κράτος γιατί δεν συνομιλούμε για ομοσπονδία.
Αυτή τη στιγμή οι Τούρκοι θέλουν δύο κράτη, δεν είναι ομοσπονδία. Και είπα πολλές φορές ότι εμπαίζομε και τους εαυτούς μας, εμπαίζομε και τα Ηνωμένα Εθνη, εμπαίζομε και τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς ότι συνομιλούμε για να βρούμε λύση ομοσπονδιακή.
Δεν συζητούμε κάτι τέτοιο και οφείλομε να είμεθα ειλικρινείς για να θέλομε ομοσπονδία πρέπει να καλέσουμε τους Τούρκους να σοβαρευθούν και να αρχίσουμε συνομιλίες για ομοσπονδία. Εγώ προσωπικά δεν πιστεύω στην ομοσπονδία διότι η ομοσπονδία είναι για μεγάλα κράτη. Είναι ένα σχέδιο αποκέντρωσης η ομοσπονδία, εμείς είμαστε μια σταλιά κράτος, είμαστε πολύ μικροί δεν μπορούμε να διαιρεθούμε να γίνομε ομόσπονδο κράτος, ούτε και να γίνομε δύο κράτη όπως θέλει η Τουρκία.
«Ε.Κ.»: Τι προτείνετε Μακαριότατε;
Χρυσόστομος: Το ενιαίο κράτος, πρέπει εκεί να πάμε. Δεν πιστεύω ότι μπορεί να στεριώσει λύση, να είναι βιώσιμη, θα καταρρεύσει. Η καλύτερη λύση είναι το ενιαίο κράτος όπως το ξεκινήσαμε με τη Ζυρίχη. Κάποια διαιρετικά στοιχεία που υπήρχαν να απαλειφθούν, να διορθωθεί το Σύνταγμα και πρέπει να μείνουμε στο ενιαίο κράτος.
«Ε.Κ.»: Ο κ. Αναστασιάδης φροντίζει να σας ενημερώνει και να ζητά την άποψή σας προτού διαμορφώσει άποψη για τα οικονομικά ζητήματα και το εθνικό θέμα;
Χρυσόστομος: Δεν μπορώ να πω κάτι τέτοιο, αλλά ότι έχομε συναντήσεις συχνά – πυκνά και ανταλλάσσουμε απόψεις αυτή η προσέγγιση υπάρχει. Αν τις εφαρμόζει ή όχι είναι δική του δουλειά.
«Ε.Κ.»: Αν σας ζητούσα να κάνατε μία σύγκριση μεταξύ του κ. Χριστόφια και του κ. Αναστασιάδη, ποια θα ήταν αυτή η σύγκριση;
Χρυσόστομος: Νομίζω ότι δεν υπάρχει σύγκριση διότι είναι ανόμοια πράγματα, δεν έχουν σχέση, δεν νομίζω ότι μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο.
«Ε.Κ.»: Πώς απαντάτε σ’ εκείνους που λένε ότι η Αρχιεπισκοπή δίνει μεγάλη σημασία στα οικονομικά;
Χρυσόστομος: Νομίζω ότι σφάλλουν. Η Αρχιεπισκοπή κι εγώ προσωπικά η πρώτη μας έγνοια είναι η Εκκλησία, είναι τα πνευματικά, είναι ο λαός μας να είμεθα δίπλα του, αλλά για να τον υπηρετούμε σωστά χρειάζεται ένα οικονομικό υπόβαθρο. Και οσάκις με ρωτήσουν οι δημοσιογράφοι για μια γιορτή λέγω πρώτα τις απόψεις μου για τη γιορτή, κάνω ολόκληρο σχόλιο κι όταν με ρωτούν για τα οικονομικά επίσης απαντώ. Η προβολή πλέον στα Μέσα Γενικής Ενημέρωσης είναι μόνο για τα οικονομικά. Ο,τι τους πούμε για τη γιορτή της ημέρας δεν λένε ούτε μία λέξη.
«Ε.Κ.»: Πώς συντηρείται οικονομικά η Εκκλησία της Κύπρου, από το κυπριακό κράτος ή είναι αυτοσυντήρητη;
Χρυσόστομος: Η Εκκλησία της Κύπρου είναι αυτοσυντηρούμενη, το μόνο που δίνει το κράτος είναι ένα μικρό επιμίσθιο για τους ιερείς της υπαίθρου που επί εποχής του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Μακαρίου εδόθησαν στην κυβέρνηση δέκα πέντε χιλιάδες σκάλες γης. Η σκάλα έχει 1.330 περίπου τετραγωνικά μέτρα και σε ανταπόδοση η κυβέρνηση αυτό το επιμίσθιο στους ιερείς της υπαίθρου.
«Ε.Κ.»: Τους ιερείς των πόλεων αλλά και γενικά ποιος τους πληρώνει;
Χρυσόστομος: Η ενορία δίνει εκείνο που μπορεί. Δεν μπορούν όλες οι ενορίες να πληρώσουν τους παπάδες γι’ αυτό έρχεται η Αρχιεπισκοπή και προσφέρει στο κεντρικό ταμείο μισθοδοσίας του κλήρου γύρω στα τέσσερα εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Η κυβέρνηση δίνει απλώς ένα επιμίσθιο για τους ιερές της υπαίθρου, όχι τον μισθό τους.
«Ε.Κ.»: Πόσους ιερείς έχει η Εκκλησία της Κύπρου;
Χρυσόστομος: Περίπου γύρω στους 750 και 17 αρχιερείς. Ο κάθε Μητροπολίτης πληρώνεται από τη Μητρόπολη του και η Αρχιεπισκοπή πληρώνει τον Αρχιεπίσκοπο και τους βοηθούς Επισκόπους.
«Ε.Κ.»: Πόσος είναι ένας μέσος μισθός ενός εγγάμου ιερέα στην Κύπρο;
Χρυσόστομος: Υπάρχουν ιερείς που παίρνουν και περισσότερα από ό,τι παίρνει ο Αρχιεπίσκοπος ή ο Μητροπολίτης διότι η βάση της μισθοδοσίας των Θεολόγων ιερέων είναι βάσει της μισθοδοσίας που παίρνουν οι λαϊκοί Θεολόγοι καθηγητές. Ξεκινούν με την Α-8 και ανεβαίνουν μέχρι την Α-13 που είναι ο λυκειάρχης και ο μισθός ανέρχεται γύρω στις τέσσερις με τεσσεράμισι χιλιάδες ευρώ. Εχουμε κόψει τον μισθό τους κατά 15% και εμείς οι αρχιερείς κατά 25% και αφαιρέσαμε και τον 13ο μισθό. Μόλις χειροτονηθούν ξεκινούν από τα 1.200 ευρώ.
«Ε.Κ.»: Η Αρχιεπισκοπή πού τα βρίσκει τα χρήματα;
Χρυσόστομος: Η Εκκλησία κάνει επενδύσεις, έχει ξενοδοχεία, καταστήματα, διαμερίσματα, εργοστάσια, δηλαδή έχει εισόδημα, είμαστε αποδεσμευμένοι από το κράτος, είμαστε δύο ξεχωριστές οντότητες και η μία βαδίζει δίπλα στην άλλη.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο exapsalmos.gr αναδημοσιεύει την συνέντευξη από την Ομογενειακή Εφημερίδα “Εθνικός Κήρυκας”.