συνέντευξη στον Κώστα Ζαφειρίου
εφημερίδα Πατρίς
Κάθε φορά που επισκέπτομαι τον σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ηλείας στο γραφείο του με κυριεύει ένα δέος γιατί γνωρίζω ότι θα συνομιλήσω με έναν ιεράρχη που διακρίνεται για την πολυσχιδή δράση του και το μεγάλο φιλανθρωπικό και χριστιανικό έργο του ενώ ο λόγος του απλός και ζεστός, αγγίζει την καρδιά του συνομιλητή.
Ο 83χρονος Μητροπολίτης διακονεί την Εκκλησία της Ελλάδος περισσότερο από 55 χρόνια ενώ βρίσκεται στο πηδάλιο της Μητροπόλεως Ηλείας 35 χρόνια.
Είναι θαρρώ πρώτη φορά που ο μητροπολίτης Ηλείας κ. Γερμανός δέχεται ερώτηση για τον διάδοχό του. Ο ποιμενάρχης απαντά στην ερώτησή μου και με λίγες λέξεις σκιαγραφεί τον επόμενο μητροπολίτη Ηλείας.
Στην άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξή του αναφέρεται επίσης στην εικόνα που παρουσιάζει ο Πύργος με τα απορρίμματα, μιλά για το μουσουλμανικό τέμενος που θα ανεγερθεί στην Αθήνα, για τους μετανάστες που έχουν κατακλύσει τη χώρα μας, για τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και φυσικά για την Εορτή των Χριστουγέννων.
Ακολουθεί το κείμενο της συνέντευξης:
Το νόημα των Χριστουγέννων
ΕΡ: Η Εορτή της κατά σάρκα Γεννήσεως του Κυρίου μας, τα Χριστούγεννα, μαζί με το Πάσχα είναι οι κορυφαίες εορτές της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Στις μέρες μας δυστυχώς τα Χριστούγεννα έχουν συνδυαστεί κατά κύριο λόγο με στολισμένα δένδρα, λαμπιόνια, ρεβεγιόν και Άϊ Βασίληδες με δώρα. Τι πρέπει να αλλάξει για να δούμε και πάλι την πραγματική εικόνα των Χριστουγέννων.
ΣΕΒ: Τα Χριστούγεννα, κ. Ζαφειρίου, εἶναι ἡμέρα χαρᾶς. «Σήμερα τά σύμπαντα χαρᾶς πληροῦνται» λέγει καί ἕνα τροπάριο τῆς Ἐκκλησίας μας. Γιατί τά Χριστούγεννα ὁ Θεός γίνεται ἄνθρωπος γιά νά κάνη ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους Θεούς. Γιατί τά Χριστούγεννα εἶναι ἡ ἡμέρα πού δίνει τήν δυνατότητα στόν ἄνθρωπο νά ἐπιστρέψη ἀπό τά ἀγκάθια καί τά τριβόλια τῆς Γῆς, στόν Παράδεισο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ· Ἀπό τόν πόνο, τήν φθορά καί τόν θάνατο, στήν χαρά καί στήν αἰώνια ζωή τῆς ἀγκαλιᾶς τοῦ Θεοῦ.Σήμερα Γῆ καί οὐρανός, ἄγγελοι καί ἄνθρωποι χορεύουν καί ψάλλουν: «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῶ καί ἐπί Γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία», γιατί ἀνέτειλε «ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης, Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν» καί ἑπομένως ἡ ἀνθρωπότητα ἔφυγε ἀπό τό ποικίλο σκοτάδι, φυσικό, ἠθικό, κοινωνικό καί ζεῖ στό φῶς τό ἀληθινό, «τό φωτίζον πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τόν κόσμον».
Λοιπόν, τά περισσότερα ἀπ’ ὅσα μοῦ λές ὅτι κάνουν οἱ ἄνθρωποι αὐτές τίς ἡμέρες, καλά τά κάνουν. Μόνον αὐτά πρέπει νά γίνωνται ἀπό τούς ἀνθρώπους ὄχι τυπικά καί ἀπό συνήθεια ἤ γιά τό καλό τοῦ χρόνου, ἀλλά γιατί ἐγνωρίσανε τόν Χριστό· Ἔλαβαν τό φῶς Του καί τήν Χάρι Του· Ἐκαθάρισαν τόν νοῦ καί τήν καρδιά τους· Ἔγινε ἐπί Γῆς εἰρήνη καί ζοῦν εὐτυχισμένα. Ἀλλοιῶς μοιάζουνε σάν τούς ἠθοποιούς πού παίζουν θέατρο ἤ σάν τά μικρά παιδιά πού παίζουν τίς κοῦκλες. Πάντως ὑπάρχουν καί πάρα πολλοί χριστιανοί μας πού τά Χριστούγεννα στηρίζουν τήν χαρά τους στήν ἐσωτερική ἀναγέννησί τους καί στήν κατά Χριστόν ζωή.
ΕΡ: Ποιες είναι οι ευχές σας Σεβασμιώτατε προς το ποίμνιό σας;
ΣΕΒ: Εὔχομαι, προσεύχομαι καί προσπαθῶ μ’ὅλες μου τίς δυνάμεις οἱ συμπολίτες μας Ἠλεῖοι, ἀλλά καί ὅλοι οἱ Νεοέλληνες νά μή μείνουμε στόν «ἄρτον καί τά θεάματα», πού εἶναι εἰκονικά καί πρόσκαιρα, ἀλλά νά προχωρήσουμε στό νά ἀποκτήσουμε «τόν ἄρτον τῆς ζωῆς», τόν Σαρκωθέντα προαιώνιον Λόγον τοῦ Θεοῦ Πατρός , Ἰησοῦν Χριστόν, ὥστε νά γίνουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι παιδιά Του καί μεταξύ μας ἀδελφοί, διά νά μή λείπη ἀπό κανένα μας τίποτα καί ὅλοι μας νά αἰσθανόμεθα τήν ἀληθινή καί αἰώνια χαρά, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων.
«Να λυθεί επειγόντως το θέμα με τα σκουπίδια»
ΕΡ: Τα σκουπίδια παραμένουν στους δρόμους του Πύργου και σίγουρα είναι μια εικόνα που σας πληγώνει όπως και όλους τους πολίτες. Πιστεύετε πως υπάρχει λύση για την αποκομιδή τους;
ΣΕΒ: Στό ἐρώτημα σου αὐτό κ. Ζαφειρίου, θέλω εἰσαγωγικά νά εἰπῶ τά ἑξῆς :
Πρῶτον· Ἔχω τήν ἐντύπωσι ὅτι οἱ σοροί τῶν σκουπιδιῶν εἶναι καινούργιο φαινόμενο στήν Πατρίδα μας. Καί
Δεύτερον· Ἀκούω, ὅτι τά σκουπίδια εἶναι χρυσός.
Ἐπίτρεψέ μου νά τά ἀναλύσω αὐτά λίγο.
Ὡς πρός τό πρῶτο. Θυμᾶμαι στό χωριό μου παιδί, ὅτι δέν ἔβγαζαν οἱ γονεῖς μου σκουπίδια. Φουσκί μάζευαν ἀπό τό γαϊδούρι μας καί τίς δυό γίδες πού εἴχαμε καί ἐφουσκίζαμε τόν κῆπο μας γιά τά λαχανικά μας, τήν σταφίδα καί τό ἀμπέλι μας. Καί στήν Ἀθήνα (ὁδός Ἀχαρνῶν 31) πού ἔζησα τό 1940 – 41, 8 χρονῶν παιδί ὡς ὑπηρέτης σ’ἕνα καλό ζευγάρι ἀπό τήν Ἀμαλιάδα, δέν θυμᾶμαι νά βγάζαμε σκουπίδια. Βέβαια τό 1953, πού ξαναπῆγα στήν Ἀθήνα ( Μονή Πετράκη) ὡς φοιτητής, τότε ἄρχισε νά περνάη ποῦ καί ποῦ κανένας σκουπιδιάρης.
Ἀπ’ αὐτά ἔχω σχηματίσει τώρα τήν ἐντύπωσι ὅτι τά σκουπίδια ἐδημιουργήθηκαν καί δημιουργοῦνται ἀπό τόν ὑλικό πλοῦτο καί τόν ὑπερκαταναλωτισμό. Διά τοῦτο ἀπορῶ, πῶς στήν σημερινή οἰκονομική κρίσι ἀντί νά μειώνωνται, ἐπολλαπλασιάσθηκαν τά σκουπίδια! Γιαυτό καί διερωτᾶμαι· Τί συμβαίνει ; Μήπως δέν ὑπάρχει πραγματική οἰκονομική κρίσις ; Ἤ μήπως ἔχουμε συνηθίσει στή σπατάλη καί δυσκολευόμαστε νά κόψουμε τήν κακή συνήθεια ;
Στή δεύτερη περίπτωσι, ὅτι τά σκουπίδια εἶναι χρυσός. Καί πάλι θυμᾶμαι, ὅτι ὅταν ἤμουνα παιδί ὅποιος εἶχε φουσκιά καί μάλιστα κοπριές ἀπό γιδοπρόβατα ἤ ἀπό ἄλογο ἤ γαϊδούρι πουλώντάς τα ἔπερνε ἀρκετά λεφτά. Ἦσαν περιζήτητα, χρυσός. Διερωτᾶμε καί πάλιν· Ἄραγε αὐτά ἔχουν ὑπ’ ὄψιν τους ὅσοι λένε καί σήμερα ὅτι τά σκουπίδια εἶναι χρυσός καί παρά ταῦτα μένουν ἀνεκμετάλλευτα; Πολλά σχετικά ἀκούω καί διαβάζω. Δέν εἶμαι εἰδικός οὔτε μπορῶ νά ἀσχοληθῶ μέ τό θέμα τοῦτο. Σοῦ δίνω θέμα ἐπίκαιρο καί φλέγον νά ἀσχοληθῆς ἐσύ, σάν δημοσιογράφος. Ἴσως μᾶς βρῆς καί τήν λύσι του, πού ἀσφαλῶς ὑπάρχει.
Πάντως θέλω νά σοῦ εἰπῶ, ὅτι ἡ Μητρόπολίς μας ἀπό τό 1992 οὐσιαστικά καί μέ θυσίες βοηθάει γιά τήν λύσι τοῦ προβλήματος. Ὅλοι τό ξέρουν πῶς. Καί τοῦτο, γιατί θεωρεῖ ὅτι γιά τήν Ἠλεία εἶναι πράγματι σήμερα τό πρῶτο καί σοβαρότερο θέμα, πού πρέπει ἐπειγόντως νά λυθῆ.
Για το τέμενος στην Αθήνα
ΕΡ: Σεβασμιώτατε σας ανησυχεί η ανέγερση μουσουλμανικού τεμένους στην Αθήνα; Ανησυχείτε μήπως δεν θα χρησιμοποιείται ως χώρος προσευχής ή διδασκαλίας αλλά ως εστία καλλιέργειας του φονταμενταλισμού;
ΣΕΒ: ΟΧΙ, καθόλου δέν μέ ἀνησυχεῖ. Οἱ Ἔλληνες ἔχουν δύο μεγάλες δυνάμεις:
Πρῶτον, ὅτι ἔχουν μέσα τους μεγάλη ψυχική δύναμι καί ἀντοχή, ἀλλά καί πολλά καί ποικίλα χαρίσματα καί τό γνωρίζουν αὐτό . Σοῦ θυμίζω τό γεγονός ὅτι, ὅταν Ἕλληνες στά Ἱεροσόλυμα ἐζήτησαν νά ἰδοῦν τόν Χριστόν, Ἐκεῖνος τούς δέχτηκε εὐχαρίστως καί εἶπε γιά τούς Ἕλληνες τούτους τούς τιμητικούς λόγους·« ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἵνα δοξασθῆ ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου» (Ἰωάννου ΙΒ΄20-23). Καί δεύτερον, γιατί οἱ Ἕλληνες πάντοτε σέβονται τίς πεποιθήσεις τῶν ἄλλων, ἀλλά συνήθως καί οἱ πολλοί δέν τίς δέχονται ἄκριτα καί χωρίς λογική βάσανο. Γιαυτό δέν φοβοῦνται τήν παρουσία ἤ τίς ἐκδηλώσεις τῶν ἄλλων , ἀλλά καταρτίζονται, ἀγωνίζονται καί συναγωνίζονται. Πάντοτε δέ νικοῦν…
Ἔτσι ἡ Ἱστορία διδάσκει, ὅτι οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ὑπετάγησαν μέν στούς Ρωμαίους ὑλικά, ἀλλά οἱ Ἕλληνες ὑπέταξαν τούς Ρωμαίους Πνευματικά. Καί στίς ἡμέρες μας: Κάθε ἡμέρα πολλοί ἀπό τούς ξένους πού φιλοξενοῦνται καί παραμένουν στήν Ἠλεία γίνονται Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, κάνουν θρησκευτικό γάμο καί πάρα πολλοί, σχεδόν ὅλοι βαπτίζουν τά παιδιά τους. Στήν Μητρόπολί μας π.χ. ἔχουμε κάνει τήν τελεευταία πενταετία τίς ἑξῆς βαπτίσεις παιδιῶν ἀλλοθρήσκων ξένων:
Τό ἔτος 2010, 45
Τό ἔτος 2011, 50
Τό ἔτος 2012, 33
Τό ἔτος 2013, 27
Τό ἔτος 2014, 30
Τό τρέχον ἔτος μέχρι σήμερα 25.
Ὅσον γιά τόν «φονταμενταλισμό», τόν προσηλυτισμό καί ὅλα τά ἄλλα σχετικά, αὐτά εἶναι θέματα ἐφαρμογῆς τῶν Νόμων τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας. Καί τό Σύνταγμα καί οἱ Νόμοι πρέπει νά ἐφαρμόζωνται ἀπό ὅλους τούς Ἕλληνες, βεβαίως καί ἀπό πάντας τούς ξένους, χριστιανούς καί μή, πού θέλουν νά διαμένουν στήν Ἑλλάδα. Ἄν αὐτό τηρῆται καί ὅλοι ἐφαρμόζουμε τούς Νόμους, τότε ὅλα θά βαίνουν λίαν καλῶς.
Λοιπόν, ὄχι μόνον δέν ἀνησυχῶ, ἀλλά ἐπιθυμῶ νά ἐπιτραπῆ νά ἀνεγερθῆ τζαμί στήν Ἀθήνα. Τοῦτο ἄλλωστε ἔχει δηλώσει ἐπισήμως καί ἡ Ἱερά Σύνοδος. Ἐκεῖνο πού δέν θέλαμε εἶναι, νά μή γίνη στήν Ὁμόνοια ἤ στό Σύνταγμα ἤ ὅπως στήν ἀρχή ζητοῦσαν νά γίνη ἐντός τοῦ χώρου τοῦ Διεθνοῦς Ἀεροδρομίου Ἐλευθέριος Βενιζέλος. Τό μόνο πού ἐμένα προβληματίζει , ὅπως καί πολλούς ἄλλους, εἶναι τοῦτο: Γιατί νά τούς δοθῆ ΔΩΡΕΑΝ οἰκόπεδο γιά τό Τζαμί καί γιατί νά ἀνεγερθῆ τοῦτο μέ δαπάναις τοῦ Ἑλληνικοῦ Κράτους.
ΕΡ: Ανησυχείτε μήπως αλλοιωθεί η εθνική μας ταυτότητα με τον μεγάλο αριθμό μεταναστών που ήδη βρίσκονται στη χώρα μας;
ΣΕΒ: ΟΧΙ, καθόλου. Γιατί ἤδη σοῦ ἐξήγησα στήν παραπάνω ἐρώτησι. Θά προσθέσω τώρα μόνον τοῦτο. Ὅταν οἱ Ἕλληνες Ὀρθόδοξοι χριστιανοί κατέχουν τήν ἀλήθεια, ζοῦν ἐν ἐλευθερία καί ἀπολαμβάνουν ὅλα τά ὑλικά καί πνευματικά ἀγαθά, δέν νομίζω ὅτι θά ἐπηρεασθοῦν ἀπό τό πολιτιστικό σκοτάδι, τήν ἀνελευθερία καί τήν μοιρολατρεία τῶν ἑτεροδόξων ἤ τῶν ἀλλοθρήσκων ξένων, πού ἔρχονται στήν Ἑλλάδα ὡς πρόσφυγες ἤ οἰκονομικοί μετανάστες, ὅσοι καί ἄν εἶναι αὐτοί.
Μόνον τοῦτο εἶναι ἀναγκαῖο νά προσέξουμε ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες· Νά μείνουμε Ἕλληνες καί νά κρατήσουμε τήν Ἑλληνική γλῶσσα καί τήν Ὀρθοδοξία μας.
Περί ομοφύλων και ετεροφύλων
ΕΡ: Οι σχεδόν καθημερινές συζητήσεις πολιτικών για την εξίσωση των δικαιωμάτων μεταξύ ομόφυλων και ετερόφυλων ζευγαριών, μήπως αδικεί την ιστορία της Ορθόδοξης Ελλάδος;
ΣΕΒ: Αὐτά δέν μειώνουν τήν ἱστορία τῆς Ὀρθόδοξης Ἑλλάδος, γιατί ἡ ἱστορία ἔχει γραφῆ καί τά γραπτά σήμερα εἶναι καί ψηφιοποιημένα, ἀναλοίωτα καί ἀπό τόν χρόνο. Ἑπομένως, ὅσον καί ἄν κάποιοι προσπαθοῦν νά διαστρεβλώνουν τήν ἱστορία ἤ νά τήν ξεχάσουν, τοῦτο εἶναι ἀκατόρθωτο.Ἡ ἀλήθεια ὁπωσδήποτε κάποτε θά ἀποκαλυφθῆ καί θά λάμψη.
Λοιπόν, οἱ συζητήσεις αὐτές καί οἱ νομοθετικές ρυθμίσεις τῶν Κυβερνώντων δέν μειώνουν τήν ἱστορία, ἀλλά ὑποτιμοῦν τούς ἴδιους καί ὅσους ζητοῦν νά ζήσουν ἤ ζοῦν μέσα σ’ αὐτά.
«Έχει καλές διαθέσεις ο πρωθυπουργός»
ΕΡ: Σεβασμιώτατε, στις 4 Νοεμβρίου ε.ε. ο Μακαριώτατος εσείς και σεβασμιώτατος Σιδηροκάστρου κ. Μακάριος, ως Συνοδικοί, πραγματοποιήσατε εθιμοτυπική επίσκεψη στον Πρόεδρο της ελληνικής Κυβερνήσεως κ. Αλέξιο Τσίπρα. Ποια είναι η εντύπωση που αποκομίσατε από εκείνη τη συνάντηση;
ΣΕΒ: Πολύ καλή. Ὁ Πρωθυπουργός Ἀλέξης Τσίπρας γνωρίζει τα θέματα καί ἔχει καλές διαθέσεις. Μέ ἀλληλοκατανόησι καί ἑκατέρωθεν ὑποχωρήσεις θά πᾶμε καλά. Ἄλλωστε ἀπό χρόνια ὑπάρχει μικτή Ἐπιτροπή Πολιτείας καί Ἐκκλησίας στό Ὑπουργεῖον Παιδείας καί Θρησκευμάτων διά τήν συζήτησι καί λύσι τῶν διαφόρων διαφωνιῶν πού εἶναι φυσικόν νά παρουσιάζωνται. Τήν ἰσχύν αὐτῆς τῆς Ἐπιτροπῆς ἀνανέωσε ὁ κ. Πρωθυπουργός.
«Έτσι θέλω τον διάδοχό μου»
ΕΡ: Επιτρέψτε μου Σεβασμιώτατε, να υποβάλλω μια ερώτηση που κοσμικοί την χαρακτηρίζουν και αδιάκριτη: Πώς προσεύχεστε να είναι ο διάδοχός σας στην Μητρόπολη Ηλείας;
ΣΕΒ: Νά εἶναι Ἠλεῖος καί πολύ καλύτερος ἀπό ἐμένα, γιά νά προσφέρη περισσότερα καί νά τόν ἀγαπήσουν οἱ συμπατριῶτες μας πιό πολύ.
