ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ Μ. ΤΖΟΥΜΑ

Όταν άρχισα να αρθρογραφώ για την εκκλησιαστική μας ζωή,το έκανα γιατί έβλεπα πως όχι μόνον ο λαός μας αλλά ακόμα και αυτοί που με δύο λέξεις αποκαλούμε «διαμορφωτές της κοινής γνώμης και της κοινωνίας» δεν είχαν έγκυρη και ολοκληρωμένη εικόνα των εκκλησιαστικών μας πραγμάτων. Με ό,τι άκουγαν και ό,τι έπιαναν στον αέρα ερμήνευαν πάντα τα γεγονότα και σχημάτιζαν, τις περισσότερες φορές, λσθεμένη άποψη !

Πολλοί από μας, που ασχολούμαστε με τον χώρο αυτό, είναι θύματα μύθων ή κουτσομπολιών, άλλοι ιδεολογικής προκατάληψης, άλλοι ανεπαρκούς πληροφόρησης κι άλλοι επιτυχούς …παραπληροφόρησης, που συνήθως καταλήγει σε λαθεμένα κριτήρια και συμπεράσματα. Βεβαίως δεν περίμενε ο κόσμος να έρθω εγώ ή κάποιοι σαν και μένα,σ’ αυτή τη ζωή, για να τον «φωτίσουμε”.

Nα, όμως, που ακόμη και σήμερα που το εκκλησιαστικό ρεπορτάζ έχει υποβαθμισθεί, συνεχίζουμε να υπάρχουμε και να συμπληρώνουμε την προσπάθεια κάποιων άλλων, που δειλά- δειλά, είχαν κάνει την αρχή. Γιατί το εκκλησιαστικό ρεπορτάζ δεν είναι μόνο οι “φωτεινές” φωτογραφίες που προκύπτουν από την κάλυψη μίας εκδήλωσης ή από μία απλή καταγραφή των γεγονότων! Το εκκλησιαστικό ρεπορτάζ περιέχει και κρυφές πτυχές, που για να γίνουν αντιληπτές θέλουν ανάλυση και ερμηνεία! Σε αυτό το είδος ανήκω κι εγώ και αυτό προσπαθούσα πάντα!

Και η προσπάθεια αυτή μ’ έφερε, όπως ήταν φυσικό, σε σύγκρουση με δυνάμεις μέσα στην Εκκλησία που έχουν όφελος από τη γενική θολούρα, αλλά και με Ιεράρχες που δεν νοιάζονται και τόσο να γίνεται το σωστό και το δίκαιο, όσο νάχουν καλή εικόνα προς τα έξω και την κριτική της κοινής γνώμης με το μέρος τους.

Γι αυτό και η άρθρογραφία μου χρόνια τώρα, είχε και έχει τη μυρωδιά των χαρακωμάτων: ένα μίγμα από αγωνία, κάπνα, πόνο και δυστυχώς αποκαλύψεις και σχόλια που στόχο τους έχουν να βάλλουν ορισμένους που ξεφεύγουν και προκαλούν στη θέση τους!

Τόσο στα χρόνια του μακαριστού Σεραφείμ, όσο και επί Μακαριστού Αριεπισκόπου Χριστοδούλου–τον οποίο υπηρέτησα με αφοσίωση — αλλά και σήμερα επί Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου Β ´,ο εχθρός είναι πάντα ο ίδιος! Κι έχουμε υποχρέωση οχι μόνο να τον περιγράφουμε αλλά και να τον αποκαλύπτουμε.

Πρώτ’ απ΄ όλα, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι όσο θετικό έργο κι αν πρόσφεραν οι παραεκκλησιαστικές οργανώσεις κάποτε που ήκμαζαν, σε τελευταία ανάλυση η προσφορά των ανθρώπων που συμμετέχουν σ’ αυτές ήταν , δυστυχώς,σε πολλές περιπτώσεις αρνητική. Υπήρξαν και παραμένουν οι φορείς της διάκρισης του…«εμείς και οι άλλοι», οι εισαγωγείς της προτιμησιακής λογικής, οι δημιουργοί “τάξεων”, μέσα στον εκκλησιαστικό χώρο, οι δυνάμεις που κράτησαν την Εκκλησία μακριά από τον σύγχρονο άνθρωπο.Οι φορείς που ευνόησαν την υποκρισία και τη φώλιασαν μέσα μας!

Δεν χρειάζεται να μιλήσουμε για το παρελθόν. Βλέπετε αυτό το είδος «θρησκευομένων» να συνεχίζει και τώρα ακόμα, να αρνείται να καταλάβει ότι ζούμε στην Ενωμένη Ευρώπη – όπου κυριαρχούν οι Καθολικοί, οι Προτεστάντες, οι Εβραίοι και οι άθεοι – να αρνείται κάθε επικοινωνία μαζί τους, επικαλούμενο φράσεις και στάσεις αλλοτινές. Έτσι, φτάσαμε στο σημείο να τους βλέπουμε να δέχονται ευχαρίστως το… «ευρωπαϊκό χρήμα» που στέλνουν οι Καθολικοί, οι Προτεστάντες, οι Εβραίοι και οι άθεοι της Ευρώπης, αλλά να μη δέχονται τη συνύπαρξη μαζί τους, με σκοπό να διατηρηθεί η «καθαρότητα» .

Δεύτερο, κι όχι λιγότερο σημαντικό, είναι ότι η Εκκλησία μας δεν έχει διοικητικά στελέχη. Κι ακόμη χειρότερο, δεν είναι σε θέση να καταλάβει την έλλειψη αυτών των στελεχών. Γιατί αν το καταλάβαινε θα έσπευδε να καταρτίσει σωστά τα υπάρχοντα!

Ελάχιστοι έχουν «προσέξει» ότι ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος – μεταξύ των άλλων που κάνει– έχει αναλάβει και το «αθόρυβο» καθήκον να πλουτίσει την Εκκλησία με ανθρώπους ικανούς να διοικήσουν και να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του κόσμου που ζούμε. Ο κ.Ιερώνυμος,μη λησμονώντας ότι άλλο η φαντασίωση κι άλλο η πίστη, θέλει να βοηθήσει την Εκκλησία μας να μη ξεχνάει το παρελθόν αλλά να βλέπει και το μέλλον.

Εδώ, όμως, ανακύπτει το μέγα ερώτημα: είναι σε θέση η Εκκλησία στο σύνολό της – κι όχι φυσικά μόνον ο Αρχιεπίσκοπος –να καταλάβει ποιό είναι το μέλλον του λαού μας και πώς να το αντιμετωπίσει; Για να το θέσω πιό ωμά: είναι σε θέση η Εκκλησία μας να προσλάβει την πραγματικότητα που την περιβάλλει; Είναι σε θέση μα ανταποκριθεί στα κελεύσματα της εποχής;

Είναι ένα ερώτημα που τίθεται με ωμότητα οτι μερικοί εκκλησιαστικοί μας άνδρες, ερμήνευσαν τις ευρωπαϊκές προοπτικές της χώρας με ιδέες που πήραν από το χρονοντούλαπο της ιστορίας και με κριτήρια που συνήθως συναντάει κανείς μέσα στους βάλτους ξεχασμένων ιδεολογιών.

Είναι λοιπόν σε θέση η Εκκλησία μας να καταλάβει τι σημαίνει Ευρωπαϊκή Ένωση για τον Έλληνα σήμερα που ζεί μέσα σε αυτήν, που συναλλάσεται και συντρώγει φιλικότατα κάθε μέρα με Καθολικούς και Προτεστάντες, με Εβραίους και αθέους; Είναι σε θέση να καταλάβει τι σημαίνει Ευρώπη για όλους τους Έλληνες που έχουν σπουδάσει εκεί, που στέλνουν τα παιδιά τους εκεί, που μιλούν με άνεση και δυό και τρείς γλώσσες, που χτίζουν το μέλλον της οικογένειάς τους σε στενή συνεργασία με τους άλλους Ευρωπαίους; Κι αν ναι, είναι σε θέση, εμείς δεν το βλέπουμε. Αν όχι, τί κάνει ή τί θα κάνει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό;

Η Εκκλησία μας επαναλαμβάνει ακούραστα – και πολύ σωστά – ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε τις παραδόσεις μας, ότι πρέπει να μη ξεχνάμε τη γλώσσα των πατέρων μας, τα ήθη τους και τις αξίες τους. Δεν έχω πρόθεση να τα κρίνω όλα αυτά επί της ουσίας. Θέλω όμως να επισημάνω ότι όλα αυτά τα πράγματι υπέροχα, αναφέρονται σε χρόνους παρελθόντες, λες και η γλώσσα της Εκκλησίας μας δεν έχει… μέλλοντα χρόνο. Μιλάμε πολύ για το παρελθόν και για τις αλησμόνητες πατρίδες – και δικαίως! Δεν λέμε όμως λέξη για τις αυριανές πατρίδες, για τις προοπτικές που βάζει ο κάθε εργαζόμενος, για το μέλλον για το οποίο ετοιμάζει τον εαυτό του και το παιδί του. Μιλάμε πολύ για το εκκλησιαστικό έθος και για το τι ίσχυε στο παρελθόν. Και αυτό μας αρκεί για να εξακολουθήσουμε να το εφαρμόζουμε ως Εκκλησία. Είμαστε, όμως, πολύ φειδωλοί, στις αλλαγές που απαιτούν οι καιροί, στις αλλαγές που… έρχονται! Ας ελπίσουμε οτι τα χρόνια που έρχονται όλες αυτές οι αλλαγές που ακολουθούν θα μας βρούν έτοιμους για την επόμενη μέρα! Εκείνο που απαιτεί η εποχή μας ειναι η Εκκλησία μας δια των εκκλησιαστικών Ταγών της, πρέπει να ανοίξει τα φτερά της και να γίνει μπροστάρης των αλλαγών που φέρνει η κοινωνία και οχι πολέμιός τους! Αυτό δε σημαίνει οτι θα αποβάλλει ή θα απορρίψει τις αρχές που την διέπουν αιώνες τώρα! Απλά θα χρειασθεί να κάνει βήματα και να αποδεχθεί αυτά που γίνονται στον έξω κόσμο! Άλλωστε αυτή την τακτική εφάρμοζαν αιώνες τώρα οι πατέρες της Εκκλησίας μας! Κι εμείς τί λέμε; Να συνεχιστεί αυτή η τακτική για το καλό όλων : ποιμένων και ποιμνίου ! Αλλιώς η Εκκλησία θα περιορισθεί στο θλιβερό καθήκον μία φιλανθρωπικής οργάνωσης που θα διανέμει φαγητό και δέματα σε εμπερίστατους συνανθρώπους μας! Αλλά η Εκκλησία δεν είναι αυτό! Ποτέ δεν ήταν! Κσι δεν πρέπει να την αφήσουμε να γίνει !