Μια άνεργη μητέρα με σοβαρά προβλήματα υγείας ετοιμάζεται να στείλει τον γιο της φαντάρο, αλλά δεν μπορεί να του προσφέρει ούτε ένα ευρώ. Η απογοήτευση και η απελπισία της την οδηγούν στα άκρα. Τελευταία ελπίδα της ένα τηλεφώνημα. Σηκώνει το ακουστικό και σχηματίζει έναν αριθμό αναζητώντας βοήθεια. Στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής θα της απαντήσει ένας ιερέας. Είναι ο π. Βασίλειος Τσιμούρης υπεύθυνος του τηλεφωνικού κέντρου άμεσης βοήθειας της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς. Ο π. Βασίλειος θα προσπαθήσει να την ηρεμήσει και θα την παραπέμψει σε ειδικούς που θα τη βοηθήσουν τόσο ηθικά όσο και υλικά. Τέτοια περιστατικά (αλλά και πολύ πιο τραγικά) καλούνται καθημερινά να αντιμετωπίσουν οι τηλεφωνητές του ειδικού κέντρου που δημιουργήθηκε τον περασμένο Αύγουστο και έχει καταφέρει έως σήμερα να σώσει εκατοντάδες απελπισμένους. Στη δύσκολη εποχή της κρίσης, με τις αυτοκτονίες να χτυπούν «κόκκινο», η συγκεκριμένη πρωτοβουλία της Μητρόπολης του Πειραιά δείχνει ότι η Εκκλησία μπορεί να δώσει πραγματικά σωτήριες λύσεις. Στο κέντρο (που σύντομα θα λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση) υπάρχουν δέκα τηλεφωνικές γραμμές (213-0240731-40) με χρέωση μίας αστικής μονάδας ανεξαρτήτως χρονικής διάρκειας. Με το κέντρο βοήθειας συνεργάζεται πλειάδα σπουδαίων επιστημόνων (εθελοντών), οι οποίοι αναλαμβάνουν να χειριστούν δύσκολες υποθέσεις όπως περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, ακραίας φτώχειας, αυτοκτονικών τάσεων κ.λπ. Ο πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Τσιμούρης, μιλώντας στην «κυριακάτικη δημοκρατία», εξηγεί ότι λειτουργεί το τηλεφωνικό κέντρο και υποστηρίζει ότι όλα τα προβλήματα μπορούν να ξεπεραστούν με τη βοήθεια του Θεού.
Πάτερ Βασίλειε, τι ακριβώς είναι το κέντρο αμέσου βοηθείας και ψυχολογικής συμπαραστάσεως της Μητρόπολης Πειραιά;
Το κέντρο αμέσου βοηθείας και ψυχολογικής συμπαραστάσεως της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς αποτελεί μια πράξη συμπαράστασης του κλυδωνιζόμενου οικογενειακού κυττάρου εντός των ορίων της μητροπολιτικής δικαιοδοσίας της. Προσπαθεί να αντιμετωπίσει συμβουλευτικά περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας, εφηβικής σύγχυσης, ψυχολογικών αδιεξόδων κ.ά. και να εμπνεύσει την ελπίδα βασιζόμενη στη διαχρονική πείρα της Εκκλησίας και στον αναλλοίωτο ευαγγελικό της λόγο.

Πότε ξεκίνησε η λειτουργία του και πώς έχει εξελιχθεί έως σήμερα η προσπάθεια;
Η προσπάθεια της Μητροπόλεως Πειραιώς ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2012 ως καρπός της εναγώνιας προσπάθειας του μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ να στηρίξει τον θεσμό της οικογένειας. Από τότε και στο εξής εξειδικευμένο προσωπικό, διαρκώς αυξανόμενο, προσφέρει πνευματική και ψυχολογική υποστήριξη στους συνανθρώπους μας που το έχουν ανάγκη. Η πρωτότυπη αυτή προσπάθεια διαρκώς εξελίσσεται και εμπλουτίζεται από τις παρατηρήσεις, επισημάνσεις και διορθώσεις του εθελοντικού δικτύου ειδικών της Μητροπόλεως Πειραιώς.

Ποιοι στελεχώνουν την υπηρεσία;
Το κέντρο στελεχώνουν εξειδικευμένοι ιερείς, ψυχίατροι, ιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, ψυχολόγοι, νομικοί, εκπαιδευτικοί και κοινωνικοί λειτουργοί, όλοι τους εθελοντές.

Ποιες ανάγκες σάς οδήγησαν σε αυτήν την πρωτοβουλία;
Τα συσσωρευμένα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα ταράσσουν συθέμελα την οικογένεια, η οποία εναγωνίως ζητεί στήριξη. Η επιτακτική ανάγκη της πολυεπίπεδης κρίσης -κοινωνική, ηθική, οικογενειακή, οικονομική- που εσχάτως ζει η ελληνική κοινωνία οδηγεί αναπόφευκτα την Εκκλησία μας στην ανάληψη τέτοιων ποιμαντικών πρωτοβουλιών.

Και με ποιον τρόπο υποστηρίζετε όσους έχουν ανάγκη;
Οι ενδιαφερόμενοι καλούν στα τηλέφωνα του κέντρου και κατευθύνονται καταλλήλως στους ειδικούς, με τους οποίους ορίζουν προσωπική συνάντηση. Οπου χρειάζεται, διάφορες ειδικότητες επιστημόνων συνεργάζονται για να λειτουργήσουν πιο καίρια και αποτελεσματικά σε δύσκολα περιστατικά.

Εχετε στοιχεία για το πόσοι επικοινώνησαν και τι είδους βοήθεια έχουν ζητήσει έως σήμερα;
Επεξεργασμένα στατιστικά στοιχεία δεν υπάρχουν ακόμη. Ομως αυτό που θα μπορούσα να σας αναφέρω είναι το γεγονός ότι έως σήμερα εκατοντάδες τηλεφωνήματα έχει δεχθεί το κέντρο, ενώ πλήθος από αυτά παραπέμφθηκαν σε ειδικούς προς βοήθεια. Το σύνηθες αίτημα πρωτίστως είναι η ψυχολογική στήριξη των μελών των οικογενειών, αλλά και η ιατρική και ψυχιατρική παρακολούθηση προβλημάτων που ανακύπτουν εντός της οικογένειας. Συχνά νομικές συμβουλές σε ακραίες καταστάσεις έχουν φανεί ιδιαιτέρως χρήσιμες. Είναι ανάγκη να γίνει αντιληπτό ότι σε όλες τις περιπτώσεις επισημαίνεται η πνευματική διάσταση των προβλημάτων και η προσπάθεια για μια αγιοπνευματική – εκκλησιαστική προσέγγιση.

Με βάση την πείρα του κέντρου, ποια θεωρείτε ότι είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα των Νεοελλήνων;
Κατά τη γνώμη μου, το μεγαλύτερο πρόβλημα των Νεοελλήνων είναι η απουσία νοήματος ζωής και η απουσία προσωπικού και συλλογικού οράματος. Μας είναι εξαιρετικά δύσκολο να διατυπώσουμε τεκμηριωμένη απάντηση στα ερωτήματα «για ποιον λόγο βρέθηκα σε αυτήν τη γη;» και στο «πώς οραματίζομαι την Ελλάδα των παιδιών μου;». Σοβαρές επιπτώσεις των δύο αυτών απωλειών είναι οι κάθε είδους κρίσεις, οι αυτοκτονίες, η κοινωνική και ενδοοικογενειακή βία, η ατομική και συλλογική κατάθλιψη, η απιστία, ο αλκοολισμός, η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών από μικρούς και μεγάλους, ψυχωσικές συνδρομές, χρόνιες ψυχώσεις συνδυασμένες με οικονομική δυσχέρεια, άγχος κ.ά.

Πάτερ, με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε την κρίση;
Η εύρεση αληθούς νοήματος ζωής θα μας βοηθούσε να κτίσουμε κοινωνίες με όραμα και μέλλον. Ο κοινοτικός τρόπος ζωής, η απουσία εξοντωτικού ανταγωνισμού, η αλληλεγγύη μπορούν να διαμορφώσουν μια διαφορετική πρόταση ζωής. Η Εκκλησία μάς προσφέρει αυτή τη διαρκώς νέα πρόταση, η οποία έχει τη δύναμη να αναμορφώσει τις κοινωνίες μας.

Η Μητρόπολη Πειραιά με ποιους άλλους τρόπους προσφέρει βοήθεια;
Βασικό μέλημα της Εκκλησίας μας, και κατά συνέπεια της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, είναι η προσφορά «ύδατος ζωής». Προσφέρει τον ίδιο τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό που κάνει τον κάθε άνθρωπο σύναιμο και σύσσωμό Του. Παρέχει πλουσιοπάροχα από τις πηγές της παράδοσής της, παλαιότερης και νεότερης, νόημα, αξίες και οράματα. Επικουρικά δε η Μητρόπολη Πειραιά προσπαθεί να μην αφήσει στην πόλη κανέναν πεινασμένο, ενώ συνδράμει ποικιλοτρόπως κάθε αναξιοπαθούντα (πληρωμή ενοικίων, φαρμάκων, ρεύματος). Επιτρέψτε μου δε παρενθετικά να αναφέρω ότι και το ενοριακό φιλανθρωπικό έργο της ΙΜΠ αλλά και όλων των υπολοίπων μητροπόλεων είναι ιδιαιτέρως σημαντικό και, ευτυχώς ή δυστυχώς, στερημένο από κάθε είδους διαφήμισης.

Πιστεύεται ότι η πρωτοβουλία σας μπορεί να είναι μια ευκαιρία ώστε ορισμένοι άνθρωποι να έρθουν πιο κοντά στην Εκκλησία;
Είναι σίγουρο ότι η προσπάθεια αυτή δεν αποσκοπεί στην αύξηση των μελών της εκκλησιαστικής δομής. Φιλοδοξεί να υπηρετήσει τον άνθρωπο, όποιος και αν είναι αυτός, ανεξαρτήτως φυλής και θρησκείας. Από την άλλη όμως, δεν μπορεί να αγνοηθεί το γεγονός ότι οι λύσεις και η βοήθεια που παρέχει το κέντρο μας εμπνέονται από το ευαγγελικό μήνυμα και την ορθόδοξη παράδοσή μας.

Σκοπεύετε κάπως να ενισχύσετε ή να διευρύνετε την πρωτοβουλία;
Προς το παρόν στόχος μας είναι να εδραιωθεί το κέντρο και να οργανωθεί καλύτερα υπηρετώντας τον άνθρωπο και την οικογένεια. Σύντομα δε οι υπηρεσίες μας θα λειτουργούν σε εικοσιτετράωρη βάση.

Πώς διαχειρίζονται μια ακραία κατάσταση απελπισίας οι τηλεφωνητές του κέντρου και ποιες οδηγίες έχουν λάβει από εσάς;
Οι οδηγίες που έχουν οι τηλεφωνητές είναι να παραπέμπουν αμέσως στους ειδικούς, αφού διαλευκάνουν το είδος της περίπτωσης, να κρατούν το τηλέφωνο του ενδιαφερομένου και να τον φέρνουν σε επαφή με τον ειδικό.

Είστε αισιόδοξος για το μέλλον;
Θεωρώ ότι ένα πιστό μέλος της εκκλησίας και περισσότερο ένας κληρικός δεν μπορεί παρά να είναι αισιόδοξος υπαρξιακά. Η νίκη του Κυρίου μας επί του θανάτου είναι η πηγή της αισιοδοξίας μας. Εχω δε την αίσθηση ότι πολλά πράγματα στη σκοτεινή καθημερινότητά μας σιγά σιγά αλλάζουν. Κάθε κρίση και κάθε δυσκολία ωθούν σε αναγέννηση, όταν αυτές ερμηνευθούν με το κλειδί της χάριτος και της προνοίας του Κυρίου μας. Βέβαια, οι λύσεις δεν θα έρθουν από κάποια μοιρολατρική προσμονή, αλλά από τις εμπνευσμένες και δυναμικές πρωτοβουλίες.

«Φτωχοί καρκινοπαθείς δεν έχουν ούτε ρούχα»

Υπάρχουν κάποια σοβαρά περιστατικά που σας έχουν απασχολήσει και μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας;
Ο ανθρώπινος πόνος δυστυχώς δεν εξαντλείται σε παραδείγματα, όσο ακραία και αν είναι αυτά. Θα σας αναφέρω όμως κάποια, τα οποία πρόχειρα έρχονται στο μυαλό μου. Mητέρα σοβαρά άρρωστη και άνεργη υποφέρει διότι αδυνατεί να προσφέρει έστω και ένα ευρώ στον γιο της, ο οποίος φεύγει φαντάρος. Αστεγοι, ανασφάλιστοι και άνεργοι ασθενείς σε αντικαρκινικό νοσηλευτικό ίδρυμα του Πειραιά στερούνται ακόμη και των αναγκαίων ρούχων και εσωρούχων που χρειάζονται κατά τη διαμονή τους εκεί. Το προσωπικό σε συνεργασία με την Εκκλησία του Πειραιά εναγωνίως αναζητούν λύσεις. Βέβαια, εδώ τα αληθινά προβλήματα ξεκινούν μετά το εξιτήριο, όπου και εκεί η Εκκλησία μας προσπαθεί να θεραπεύσει τις άμεσες ανάγκες. Ζευγάρια με παιδιά που οδηγούνται στον χωρισμό με τρόπους τραγικούς ή έντονη ενδοοικογενειακή βία και κακοποίηση είναι σχεδόν καθημερινά φαινόμενα.