«Ὅταν κάποιος ξεκινάει γιὰ ἕνα ταξίδι θὰ πρέπει νὰ ξέρει ποῦ πηγαίνει. Αὐτὸ συμβαίνει καὶ μὲ τὴ Μεγάλη Σαρακοστή. Πάνω ἀπ᾿ ὅλα ἡ Μεγάλη Σαρακοστὴ εἶναι ἕνα πνευματικὸ ταξίδι ποὺ προορισμός του εἶναι τὸ Πάσχα, ἡ Ἑορτὴ Ἑορτῶν». Εἶναι ἡ προετοιμασία γιὰ τὴν «πλήρωση τοῦ Πάσχα, ποὺ εἶναι ἡ πραγματικὴ Ἀποκάλυψη». Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ θὰ πρέπει νὰ ἀρχίσουμε μὲ τὴν προσπάθεια νὰ καταλάβουμε αὐτὴ τὴ σχέση ποὺ ὑπάρχει ἀνάμεσα στὴ Σαρακοστὴ καὶ τὸ Πάσχα, γιατὶ αὐτὴ ἀποκαλύπτει κάτι πολὺ οὐσιαστικὸ καὶ πολὺ σημαντικὸ γιὰ τὴ Χριστιανικὴ πίστη καὶ ζωή μας»
π. Αλέξανδρος Σμέμαν
Για άλλη μια χρονιά πιστώνεται χρόνος σε όλους μας από το Θεό, ως ευκαιρία, ως δώρο αν θέλετε, για να προσπαθήσουμε να αδράξουμε το νόημα ζωής αυτής της πνευματικής και ζωηφόρου πορείας από την καθαρή δευτέρα προς την ανάσταση.
Η διαφορετικότητα σε αυτή τη χρονική περίοδο έγκειται στο ότι, η πνευματική αυτή ευκαιρία, έχει χαρακτηριστικά και παραμέτρους που αγγίζουν την πραγματικότητά μας και μας συμπαρασύρουν αν το θελήσουμε, προς τα εμπρός και προς τα επάνω.
Η λοβοτομή που επιχειρείται συντονισμένα και επίμονα τα τελευταία 50 χρόνια στο τόπο μας να ξεχάσουμε ποιοι είμαστε, που ανήκουμε, ποια είναι η πολιτισμική και θρησκευτική μας ταυτότητα, έχει αποδώσει «καρπούς», εφ’ όσον καταφέραμε όλα να καταντήσουν έθιμα και φολκλόρ, χάνοντας το συμβολικό τους περιεχόμενο και τη διαχρονική τους οντολογική αξία.
Δείτε πως βιώνουμε τις Κυριακές του Τριωδίου πριν από την μεγάλη σαρακοστή, σκεφτείτε πως περνάμε την καθαρή Δευτέρα (μπουχτίζοντας από υλική τροφή), αναλογιστείτε πως ζούμε την σαρακοστή και πως τελικά φτάνουμε στο Πάσχα που αποτελεί την πεμπτουσία, όλων όσων αυτό-προσδιορίζονται ως χριστιανοί.
Πριν από κάποια χρόνια βρισκόμενος στο εξωτερικό, είχα την ευκαιρία σε κάποιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που συμμετείχα, να περάσω μαζί με μουσουλμάνους τον ιερό σεληνιακό τους μήνα, τον Ramadan (ελληνιστί ραμαζάνι), πραγματικά μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση, πως νέα παιδιά 20,22, 25 χρονών κρατούσαν την ολική ολοήμερη αποχή από τα πάντα από ανατολής μέχρι δύσης του ήλιου, και αναρωτήθηκα που βρίσκουν αυτά τα νεαρά παιδιά αυτή τη δύναμη, την οποία δεν μπορούν να βρουν πλέον σε εμάς, ούτε νέοι, ούτε μεσόκοποι ακόμη ούτε γέροντες; Σίγουρα σε κάποια πίστη που φωλιάζει κάπου μέσα στη ψυχή τους.
Δεν θα ήθελα να επικεντρώσω όμως, μόνο στο ζήτημα της σωματικής άσκησης διαμέσου της νηστείας, γιατί θα αδικούσα τόσο τη σαρακοστή όσο και το περιεχόμενό της.
Η μεγάλη σαρακοστή είναι δρόμος, λεωφόρος αν θέλετε, στάδιο και παλαίστρα, όπου ο καθένας μας, καλείται να αγωνιστεί για να βγει καλύτερος, ειρηνικότερος, πιο εναρμονισμένος με τον Θεό, τον πλησίον και τον συνάνθρωπο.
Η χρονικότητα τούτη ως ευκαιρία, μας δίνει αφορμές για αυτοσυγκράτηση, για προσευχή, για φιλαδελφεία προς τον αδιάκριτα πλησίον.
Μέσα από τα απόδειπνα, τις προηγιασμένες θείες λειτουργίες, τους χαιρετισμούς, τις Κυριακές που ως σταθμοί ανεφοδιασμού, ανατροφοδοτούν πνευματικά τις ψυχές μας με το εορτολογικό τους νόημα και περιεχόμενο, συντελείται το να επικεντρωθεί η προσοχή μας, ο νους και η καρδιά μας, η ύπαρξή μας ολόκληρη, στη Βασιλεία πάντων των αιώνων, που είναι η Βασιλεία Εκείνου, Του Οποίου το κράτος ξεκινάει, με την δύναμη και την επίκληση, του ονόματος Του και περατώνεται στην οντολογία των εσχάτων.
Η μεγάλη σαρακοστή είναι τρόπος θέασης των γεγονότων, τόσο του παρόντος όσο και του μέλλοντος αιώνος.
Έτσι λοιπόν μέσα σε αυτή την πνευματική συγκυρία καλούμαστε, να «ζυμώσουμε», με προσευχή, τους καημούς τους φόβους τις ανασφάλειες και τις αποτυχίες μας, τις κρίσεις των εθνών, των οικονομιών των κοινωνιών, την συνειδητοποίηση της κατάντιας μας και την αναζήτηση λύτρωσης και κάθαρσης από τις «σιδερένιες χειροπέδες» των παθών και των εμμονών μας.
Η μεγαλύτερη κρίση σοβεί μέσα μας και δεν είναι άλλη από την αναμέτρησή με το θάνατο, όσο ζούμε αυθεντικά τόσο τον νικάμε, όσο παραπατάμε, υποκρινόμαστε και υπαναχωρούμε σε αποφάσεις και τολμηρές ρήξεις, με το παλιό και κακό εαυτό μας τόσο, του αφήνουμε χώρο να μας τρομοκρατεί και να μας στοιχειώνει τη ζωή.
Ο θάνατος για να νικηθεί χρειάζεται ανάσταση και την ανάσταση, μας την χαρίζει μόνο ο ζωοδότης Χριστός, κάθε μορφής υποκατάστατα αποτελούν ξυλοκέρατα (χαρούπια), με τα οποία προσπαθούν πολλοί να ξεγελάσουν την πραγματική τους πείνα, για Θεό, αγάπη και ελπίδα.
Καλή Σαρακοστή